Các công dân Việt Nam qua các thời kỳ oánh nhau với Mẽo, Tàu, Cam
có giấy báo tử và bằng Tổ quốc ghi công bị coi như đã hy sinh do mất
tích, thất lạc đơn vị nay tìm về bản quán được miễn truy cứu trách nhiệm, kể cả mấy ông sợ chết, khổ
quá, đào ngũ, bỏ ngủ, chiêu hồi sẽ được du di tha thứ tuốt, tất cả
đều là nạn nhân chiến tranh. Vì Nhà nước không thể truy tố "liệt sĩ",
cũng không sợ tố cáo vì hổng lẽ đồng đội cùng chia bùi xẻ ngọt, cùng oánh nhau với địch sứt đầu mẻ trán lại đi tố cáo
đồng chí mình.
Thợ Cạo đùa thôi, chứ mỗi câu chuyện gắn
với những mảnh đời xiêu bạt, đầy trắc ẩn mà người trong cuộc chưa thể
kể hết. Nhiều người bị thương tật, mất trí nhớ sống lang bạt tha hương
cầu thực nhưng trong tâm tưởng họ đều mòn mõi một ngày nào đó được quy
cố hương thăm lại người thân như "lá rụng về cội". Cho dù nguyên nhân,
động cơ gì mà thành "liệt sĩ" nhiều năm mới trở về thì họ đều đáng
thương, đáng được nhà nước kịp thời giải quyết chính sách, xã hội quan
tâm giúp đỡ để họ sớm hòa nhập cuộc sống cho những năm tháng còn lại
cuối đời.
Mình nghĩ không ít trường hợp trở về trong lặng lẽ và
còn nhiều người khác vì một lý do sâu kín nào đó đành chôn thân nơi đất
khách quê người...
Một số trường hợp "liệt sĩ" trở về được báo chí ghi nhận thời gian qua:
2002 -
“Liệt sĩ” Lê Khắc Hơng chiến trường Miền Nam quê Thái Nguyên sau 27 năm
Tức Lê Khắc Hưng, bị thương... lấy vợ ở Cần Thơ.
2004 -
“Liệt sĩ” Đào Văn Hùng chiến trường Campuchia quê Bến Tre sau 17 năm
Đánh nhau ở biên giới CPC - TL, bị Thái bắt thả, lấy vợ có 3 con ở Battambang, nhập quốc tịch CPC.
2006 -
“Liệt sĩ” Lê Văn Bắc chiến trường Campuchia quê Quảng Ninh sau 38 năm
Tức Lê Văn Róc bị quân Lon Nol bắt thả, có vợ 6 con, làm thuê ở An Giang, Long An