ĐẶC NHIỆM BAT 21
George J. Veith
Vđh chuyển ngữ
Tháng 3 năm 2006, Cựu Trung Sĩ Nguyễn văn Kiệt đã kể lại
sứ mệnh cứu Trung Tá Hambleton tại Quảng Trị năm 1972, tại Buổi Hội Thảo
"Tái Thẩm Định về QLVNCH sau 30 năm" tại Đại Học Texas Tech University,
Hoa Kỳ.
Một trong những cố gắng tuyệt vời do phòng Tìm Kiếm Quân
Nhân Mất Tích (JPRC) thực hiện trong tháng Tư năm 1972, tiếp cứu Trung
Tá Không Quân Iceal Hambleton. Một nhiệm vụ đặc biệt nổi tiếng có mật
hiệu là Bat 21, đi cứu Trung Tá Hambleton bị bắn rơi gần Đông Hà, Quảng
Trị trong trận Mùa Hè Đỏ Lửa.
Trung
Tá Hambleton là một sĩ quan nhiều kinh nghiệm trong Không Lực Hoa Kỳ.
Năm đó ông ta 53 tuổi, đã phục vụ 30 năm trong quân đội và sắp mãn thời
gian phục vụ tại Việt Nam. Những cố gắng trong việc tiếp cứu Hambleton
là một trong những điều khó khăn và tổn thất nhiều nhất trong suốt cuộc
chiến. Câu chuyện này đã trở nên một huyền thoại, đã được quay thành
phim do tài tử Gene Hackman đóng vai Trung Tá Hambleton và Danny Glover
đóng vai người phi công "Điều Không Tiền Phương" (Forward Air Control -
FAC). Trong chuyên giải cứu này, một câu hỏi quan trọng được nêu lên:
Không Lực Hoa Kỳ đã rất tốn kém về bom đạn, tầu bay, vũ khí cùng nhân
lực để cứu một phi công lâm nạn, điều đó có đáng thực hiện không?
Trận
tấn công quy mô của quân Bắc Việt được người Hoa Kỳ gọi là "Easter
Offensive - Trận Tổng Tấn Công trong lễ Phục Sinh", người Việt Nam gọi
là trận "Mùa Hè Đỏ Lửa". Trong trận này quân Bắc Việt không xử dụng đơn
vị nhỏ mà xử dụng cấp quân đoàn, với nhiều sư đoàn tham chiến, được các
đơn vị chiến xa, trọng pháo cùng với đơn vị phòng không mạnh mẽ yểm trợ
cho trận tấn công. Mục tiêu của trận tấn công này là tỉnh cực bắc của
miền Nam Việt Nam, sát vùng phi quân sự, bên kia đất Lào là những căn cứ
dưỡng quân, tiếp vận của quân CSBV.Mặc dầu bị tấn công bất ngờ, nhiều
đơn vị VNCH đã anh dũng chống cự lại nhưng vẫn phải triệt thoái Riêng sư
đoàn 3 Bộ Binh, một đơn vị tân lập bị baovây không lối thoát