NPV – Mỗi bài hát Nghĩa đều đặt cho một cái tên rất cụ thể như “Người đẹp thôn Ia Rôk, Huyền thoại Pleiku, Đừng gọi chú bằng anh, Tình mẹ bao la, Ơi Sông Đà yêu mến…”. Trước khi hát, Nghĩa cũng không quên giới thiệu về nội dung và hoàn cảnh ra đời các“ca khúc” của mình.
Tôi hỏi quê Nghĩa ở đâu? Khi thì Nghĩa bảo quê mình ở mảnh đất Thái Bình, khi Nghĩa bảo quê mình ở tận Kiên Giang, xa lắm, lúc lại bảo mình ở thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định. Rồi ở quận 5, Sài Gòn….
Nghĩa nói, mình nhớ nhất là ngày mình sống ở thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa. Lúc ấy mình còn trẻ lắm. Lang thang được mấy ngày đói quá, mình đi xin ăn nhưng chẳng ai cho cả. Người ta bảo thanh niên trai tráng như thế này thì tự làm lấy mà ăn. Đói, khát , Nghĩa vơ một nắm cát bỏ vào mồm ăn ngấu nghiến và lấy nước biển để uống. Một lúc sau có người khách nước ngoài đi đến, Nghĩa liền chìa tay ra xin bằng tiếng Anh, họ cho 20 đô la…
Tôi hỏi sao biết tiếng Anh? Nghĩa bảo, mình vốn là sinh viên trường Cao đẳng sư phạm Quy Nhơn khóa học 1988-1990, học được hơn một năm thì thấy đầu đau như búa bổ, các con chữ, con số nó cứ ẩn hiện trong đầu. Mỗi lần như thế Nghĩa lại đi lang thang, thấy đỡ đau hơn. Đi miết rồi đến với anh Phước đây. Giờ thì Nghĩa không muốn đi đâu nữa, muốn ở với anh Phước, chị Hạc thôi….
“Anh Phước, chị Hạc” mà Nghĩa nói đến, chính là vợ chồng anh Hà Tư Phước, chị Huỳnh Thị Hạc ở thôn Ia Rok, xã Chư H’Drông, thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai. Hai vợ chồng anh tự nguyện mang người điên lang thang về nhà để nuôi dưỡng. Tình thương của anh chị giống như phép màu, những người điên sống cùng anh, chị bỗng nhiên thuần tính, hiền lành…
Trí – Thịnh/ Namphuongviet
______________
Phước “khùng” và tổ ấm người điên
Cập nhật: Thứ năm, 8/12/2011 - 0h0'
Kỳ I: Chuyện của “anh hùng xa lộ” và “nhạc sĩ điên”
(Cadn.com.vn) - Hết năm này qua tháng nọ, anh Hà Tư Phước, trú thôn Ia Rok, xã Chư H’Drông, TP Pleiku (Gia Lai) cùng vợ là chị Huỳnh Thị Hạc thầm lặng lo miếng ăn, giấc ngủ và giặt giũ quần áo cho hàng chục người tâm thần. Việc làm “khác người” này đã khiến người dân quanh vùng đặt cho anh cái tên: Phước “khùng”.
Căn nhà gỗ của vợ chồng Hà Tư Phước được dựng chắp vá hơn 15 năm chưa một lần sửa chữa. Nhưng cách ngôi nhà cũ kỹ ấy vài bước chân, một ngôi nhà khang trang dành cho gần 20 người tâm thần quây quần sống. Anh Phước cười hồn hậu: “Họ lạc lõng với đời, nay về ở với mình không lẽ mình để họ lạc lõng nữa. Mấy anh em đó như con trẻ, phải chăm sóc tốt mới mong một ngày họ lành bệnh”. Bước chân vào căn nhà của anh Phước dành cho người tâm thần, chúng tôi bắt gặp những ánh mắt ngây dại, cử chỉ ngây ngô lạ kỳ. Nhưng nghe anh Phước bảo “chào khách đi kìa”, ai cũng khoanh tay đồng thanh chào chú, chào chị. Họ sống chung, nói chuyện với nhau tình cảm dù đó chỉ là những câu chuyện không đầu, không cuối. Trong số hàng chục người điên đang được anh Phước chăm nom, có hai con người khá đặc biệt, đó là Rơ Mah Re, người dân tộc J’rai ở làng K’Be, xã H’ Moong, H. Sa Thầy (Kon Tum) và “nhạc sĩ điên” Phạm Chí Nghĩa không rõ quê quán nơi nào.
Anh Phước kể: Re đến ở với tôi do thích làm “anh hùng xa lộ”. Trước lúc tôi tiếp nhận Re (năm 2009 trở về trước), ở quê nhà cậu ta quậy lắm. Nghe nhắc đến tên mình, Re cười vang nhà, rồi nhớ về quá khứ của mình. Re bảo: “Mình cũng có vợ, lấy vợ từ năm 2003. Vợ mình là người dân tộc Chăm, quê Ninh Thuận. Chúng mình có hai đứa con gái sinh đôi, năm nay 8 tuổi rồi, hiện chúng đang học ở trường làng”. Những năm 2007, 2008, mỗi lần Re uống rượu say là thích làm “anh hùng xa lộ" (đua xe) với bạn bè. Năm 2009, Re bị ngã, đầu đập xuống nền đường. “Từ đó mình không còn nhớ gì và bạn bè chẳng đứa nào rủ mình đi uống rượu nữa. Chỉ có vợ và bố mẹ chăm sóc cho mình thôi. Hằng ngày mình đòi vợ mua thuốc, nhưng mỗi lần hút thuốc mình thấy người mình nó ngứa ngáy khó chịu nên mình cứ châm tàn thuốc lá vào người, vào tay chân”. Nói rồi Re phanh trần chiếc áo sơ mi ra. Nhìn vào người của Re, những vết sẹo do tàn thuốc chi chít khắp thân thể.
 |
“Anh hùng xa lộ” Rơ Mah Re “khoe” những vết thương trước đây mình từng châm thuốc lá lên người.
|
Khi đến với gia đình anh Phước, Re bỗng trở nên hiền lành, chăm chỉ, biết nghe lời. Giờ Re cũng đỡ rất nhiều, và mong muốn gia đình đến đón về để đoàn tụ. Re bảo, mình giờ khỏe nhiều rồi, gần hết điên rồi. Mình muốn về với vợ để cùng với nó chăm sóc các con.
Phía xa ngồi khép nép với đôi mắt mơ màng, nhìn vô định là Phạm Chí Nghĩa. Anh Phước gọi Nghĩa là một người đặc biệt nhất. Không phải đặc biệt vì người bốc mùi hôi khiến người ngồi gần phải bịt mũi mà đặc biệt ở chỗ Nghĩa là một nhạc sĩ, có thể sáng tác những bài hát khá trữ tình. “Hầu hết các bài Nghĩa sáng tác ra, cậu ấy đều thuộc, cùng nhóm người ở trại tâm thần của Nghĩa thuộc làu, hát say sưa. Khi Nghĩa ôm đàn guitar và hát những bài hát của chính mình, không ai nghĩ đó là một người điên. Vẫn đôi mắt nhìn vô định nhưng sắc thái biểu cảm của Nghĩa hiện lên trong từng lời hát. Đi đến đâu, gặp điều gì ấn tượng là Nghĩa sáng tác” – anh Phước nói.
 |
“Nhạc sĩ điên” Phạm Chí Nghĩa đàn hát vui vẻ bên những người bạn của mình.
|
Chúng tôi hỏi Nghĩa sáng tác được bao nhiêu bài hát, Nghĩa gãi đầu, vuốt chòm râu ấn tượng đầy nam tính của mình, trầm ngâm suy nghĩ rồi cất lời: “Hơ hơ... không nhớ! Chỉ biết, từ ngày về ở với anh Phước, Nghĩa đã sáng tác được 6 bài hát, như bài: Người đẹp thôn Ia Rôk, Đến cùng thành phố Pleiku, Tình mẹ bao la, Tôi yêu Nha Trang...”. Nói rồi Nghĩa lấy đàn guitar, ngón tay dạo từng dây đàn thuần thục, lần lượt chơi những bài hát mình đã sáng tác. Trước khi hát, Nghĩa cũng không quên giới thiệu về nội dung và hoàn cảnh ra đời các “ca khúc” của mình giống như một MC. Để cổ vũ tinh thần cho Nghĩa, cả 17 người bạn cùng đồng hành vỗ tay và hát theo: “Tuổi đời thơ con, công cha nghĩa mẹ dạy con. Lòng mẹ yêu con, như trăng sáng tỏ đồi non” - “Mẹ hiền kính yêu ơi”;... Pleiku thành phố gọi mời. Biết bao du khách nên người thân quen. Pleiku thương nhớ, tim ta không quên. Pleiku xinh đẹp dịu hiền như xứ Ba Tư. Pleiku thành phố nhân từ. Người mau chân đến chần chừ nữa chi”- “Đến với thành phố Pleiku”
Ai cũng bảo, nếu không có một tâm hồn của một nghệ sĩ hẳn “nhạc sĩ điên” không thể có sự so sánh ấm áp đến như vậy. Nghĩa còn biết giao tiếp bằng những câu tiếng Anh. Được hỏi, sao Nghĩa biết tiếng Anh? Nghĩa bảo: Mình vốn là sinh viên Trường CĐ Sư phạm Quy Nhơn khóa 1988 – 1990, học được hơn một năm thì mình thấy đầu đau như búa bổ. Mỗi lần đau đầu, mình lại đi lang thang. Đi miết rồi chẳng hiểu sao mình đến được với anh Phước...”.
Hỏi quê Nghĩa ở đâu, Nghĩa khi thì bảo ở Thái Bình, khi ở Kiên Giang, lúc lại bảo ở Quy Nhơn, TPHCM...
Tôi tin, chỉ có những con người đã trải qua trường lớp, được đào tạo mới có thể viết lời, sáng tác nhạc và chơi được đàn guitar một cách tha thiết như thế. Tôi cũng tin, nhờ có anh Phước, người cảm hóa, yêu thương trìu mến những người bệnh tâm thần sống trong nhà mình, thì “anh hùng xa lộ” Rơ Mah Re hết châm thuốc vào người trong mỗi cơn điên, “Nhạc sĩ điên” Phạm Chí Nghĩa mới có thể bình yên để viết nên những ca khúc đầy lời yêu thương đó...
Phước “khùng” và tổ ấm người điên (2)
Cập nhật: Thứ sáu, 9/12/2011 - 0h0'
Kỳ cuối: Xoa dịu những mảnh đời bất hạnh
(Cadn.com.vn) - Gia đình bà Nguyễn Thị Vân ở tổ 2, P. Thắng Lợi, TP Pleiku (Gia Lai), có một người con trai và 6 người con gái. Nhưng bất hạnh xảy ra khi đứa con trai duy nhất mang cái tên đẹp - Tạ Quốc Phong lên 20 tuổi tự nhiên phát bệnh điên, bỏ nhà lang thang khắp nơi. Cũng biết bao nhiêu lần, Phong lên cơn điên đánh chửi cả bố mẹ, chị em và đập phá tài sản trong nhà. Cắn răng nuốt nước mắt vào trong, gia đình đã dùng xích để xích đứa con, đứa em của mình lại. Dù chạy chữa khắp nơi nhưng bệnh tình Phong càng thêm nặng, những cơn điên kéo dài nhiều hơn. “Nhiều đêm hai vợ chồng tôi ngồi thẫn thờ đến sáng, mình có ăn ở thất đức đâu mà ông trời nỡ hành hạ như vậy. Nhiều lúc đêm khuya thức dậy lại thấy bố nó đứng run run nhìn thằng Phong nằm ngủ với cái chân bị xích mà ruột tôi như có ai cào xé”.
 |
Anh Phước luôn nhận được những cuộc điện thoại của gia đình người điên hỏi thăm.
|
Năm 2009, nghe giới thiệu về anh Phước, gia đình bà đã đem con trai đến nhờ giúp đỡ. Hơn 2 năm gửi con, gia đình thường xuyên thăm nom, thấy con mình dần dần khỏe mạnh, tự biết xúc cơm ăn, không còn đập phá và dần bình phục. Xoa đầu đứa con trai mình, bà Nguyễn Thị Vân không nén nổi xúc động: “Kể từ khi vào ở với gia đình chú Phước đến nay đã được hơn 2 năm rồi. Mỗi lần đến thăm con tôi cũng phần nào phấn khởi, xóa bỏ được mặc cảm đối với xã hội, vì con tôi biết nghe lời chú Phước, biết tự tắm rửa, lau rọn phòng ở sạch sẽ, biết trò chuyện thân thiện với những người ở cùng phòng”.
| * “Chuyện anh Phước tự thân tình nguyện nuôi dưỡng người tâm thần là một việc làm rất tốt, có ý nghĩa. Tôi nghĩ, trong xã hội này hiếm có người tốt như vậy. Vì làm được điều này trước tiên phải có cái tâm, có tấm lòng độ lượng đối với người bệnh mới có hiệu quả, và nếu chúng ta phát huy được mô hình này ra toàn xã hội sẽ rất tốt. Hiện nay chúng tôi cũng đang chờ và hướng dẫn để anh Phước làm những thủ tục thành lập cơ sở nuôi dưỡng người bị bệnh tâm thần theo mô hình xã hội hóa. Về phía cơ quan chủ quản, chúng tôi sẽ hỗ trợ cho anh trong việc nuôi dưỡng người tâm thần, rồi kết hợp với bên y tế chữa bệnh cho họ nữa”. Bà Nguyễn Thị Minh Tâm, Phó Giám đốc Sở LĐ-TB & XH tỉnh Gia Lai |
Bất hạnh hơn là gia đình bà Nguyễn Thị Si, ông Trương Văn Sơn ở làng Pleiku Dó, P. Yên Đỗ (Pleiku) buôn bán rau ở chợ. Cả gia đình có 4 người con thì 7 năm trước sau một trận ốm hai người con trai lớn bị đổ bệnh và bỗng dưng chửi mắng bố mẹ, đập phá tài sản, xé quần áo lang thang ngoài đường. Nhà tuy nghèo, nhưng vì mong con khỏi bệnh nên gia đình tìm khắp nơi chạy chữa lo lắng thuốc thang cho con nhưng cũng bất lực. Gia đình mời cả thầy cúng rồi đến cả bệnh viện cũng không thể dừng cơn điên đập phá, đánh người, bao nhiêu tiền cũng ra đi khiến gia đình ngày càng túng quẫn hơn. Cuối cùng cả gia đình đau lòng dùng xích để cột chân mỗi con một bên hông nhà. Kể từ đó, nhà bà im ắng bóng khách, hàng xóm và kể cả người thân bởi không ai dám vào căn nhà có đến... 2 người điên luôn gằm gè, chửi bới nhau. Đầu năm 2011, gia đình bà Si đem người con lớn là Trương Xuân Đông nhờ anh Phước nuôi giúp. Sau 7 tháng được gia đình anh Phước chăm sóc cùng với những người bạn cùng cảnh ngộ, giờ Đông đã biết tự tắm rửa, tự ăn cơm và biết ra vườn cà-phê nhặt cỏ giúp cho anh chị Phước. Bà Si nói trong nước mắt: “Không những nuôi nấng, gia đình chú Phước bỏ tiền ra để giúp đỡ những em đau ốm mà còn bảo ban nâng niu bằng cả tấm lòng của mình. Ở gia đình cũng hết cách rồi. Chỉ có chú Phước mới cảm hóa được em nó thôi!”.
 |
Từ những người khùng khùng, điên điên giờ họ đã sống hạnh phúc, vui vẻ khi về tổ ấm của anh Phước.
|
Tiếng lành đồn xa, ngày càng có nhiều gia đình đem con đến gửi anh Phước. Để đáp ứng được chỗ ăn, chỗ ở, gia đình anh lại phải chạy vạy, mua chịu vật liệu để làm thêm nhà vệ sinh, nhà ăn, lát lại nền nhà cho sạch sẽ. Rồi căn nhà khang trang cũng được hoàn thành, có chỗ ăn, sân chơi cho những người bệnh tâm thần. Khi thấy ngoài những lúc tự đàn, ca hát cho nhau nghe, 18 người ở đây chưa có gì để giải trí, anh Phước đã mua một chiếc tivi 17 inch để cho họ xem. Càng ở với anh Phước, những người tâm thần càng trở nên hiền lành và dần dần hồi phục. Gặp chị Huỳnh Thị Hạc đang lúi húi nấu nồi cơm lớn cho mấy chục miệng ăn và nồi thức ăn cũng to không kém, mồ hôi lăn dài trên trán chị vui vẻ kể: “Chồng mình làm việc thiện thì mình cũng làm được việc nghĩa thôi. Chỉ thương mẹ chồng hơn 80 tuổi vẫn cùng ăn một nồi cơm với mọi người nhưng bà cụ vẫn luôn động viên thăm hỏi anh Phước mỗi khi đưa ai về nhà nuôi dưỡng, Nào là đứa đó ở đâu? Nó có khỏe không? Hay có khi bà hỏi: nó đã ngoan chưa? Biết tự ăn cơm được chưa...”.
Để nuôi 18 người điên, mỗi ngày cần 10 kg gạo, 18 gói mì tôm, chưa kể thức ăn, chất đốt và nhu yếu phẩm khác như thuốc men, áo quần, điện sinh hoạt... Mỗi tháng gia đình anh Phước phải chi tiêu ít nhất 12 triệu đồng, trong khi cả gia đình anh với 5 nhân khẩu cũng chỉ trông chờ vào chiếc xe tải hơn 3 tấn mà anh vẫn chở thuê hàng cho người ta và 5 sào cà-phê. Dù vậy, anh Phước vẫn cười xuề xòa rồi chỉ tay về phía ngôi nhà nuôi người tâm thần của mình: Làm đủ cho đại gia đình này và lo cho đứa con trai ăn học là mình mãn nguyện rồi!
