Đêm tối, Địch Ta lẫn lộn rủ nhau nấu cơm.

Chuyện cũ trời ơi đất hỡi của Tà Hùng:

Số là một ngày nọ, dân báo là trẻ con chăn trâu về nói lại chúng thấy khói lãng đảng tại khu rừng ven suối, cách phum Siêm Bouk chừng 2 cây số. Tôi vặn hỏi: có dân nào làm gì, nấu nướng chi ở đó không? Dân khẳng định: không.

Sau đó, được dân dẫn đường chỉ nơi nghi ngờ có địch. Chúng tôi đi kiểm tra từ mé suối nhỏ lên vào dần trong rừng, tìm mãi thì phát hiện dấu vết có sự sống. Thấy một cái chòi nhỏ, mái lợp chằm bằng lá cây, sạp ken bằng cây, trong có một ruột nghé gạo, cái xoong, một cái bếp tàn tro còn ấm.

Thả sổng địch, quân ta choảng quân mình.

Một tối nọ,
Sau khi ban ngày xã có lễ lạc hay sự kiện gì đó nên tới đêm như thường lệ, họ tổ chức ăn uống, múa hát tập thể ở bãi đất bên sông Mê Kông. Dĩ nhiên có dân quân xã và đội công tác Ta, Bạn tham gia cuộc vui. Khoảng 10 giờ tối, cả bọn đang vui thì bỗng nghe nghe tiếng nổ lớn của vài phát súng M79, tiếp theo vài loạt súng nhỏ từ hướng phum Th' Mai.
Phum này ở trong rừng cách sông chừng ba cây số đường chim bay. Tôi (đội trưởng) hội ý chớp nhoáng với anh em và xã đội. Nhận định chưa rõ mục đích của địch tấn công vào đó để làm gì? Nhưng dân quân làng chỉ vài tay súng thì chỉ có nước dấu súng mà thôi. Cho nên quân ta cần kéo nhau đi chi viên cho Phum đó gấp. Tà (ông) Hùng chứng tỏ cho họ thấy đã giữ đúng lời hứa danh dự là sẵn sàng chi viện bất kể lúc nào. 

Địch đói quá, vì hái xoài ăn mà mất mạng, xác bị neo sông.

Có một Phum tên Ô Loong nằm cuối xã, giáp tỉnh Kro Che. Sau khi đạị đội 6 rút đi thì bọn Pol Pot (địch) bắn vào làm cháy một số nhà rồi cướp đi lúa thóc của dân. Địch uy hiếp lòng dân vì nghĩ rằng người dân tộc Kui nghèo mà cứng đầu, nghiêng về phía bộ đội Việt Nam. Từ đó dân họ sợ nên cả Phum kéo nhau sang đảo ở, dựng nhà mới, phát quang làm rẫy. Đảo cách đất liền một lạch sông nhỏ, hằng ngày dân thường chèo thuyền về quê cũ để làm ruộng, trồng thuốc lá và hái trái cây.

Nghe dân phản ánh thỉnh thoảng địch có mò về vườn tược của họ. Phum cũ cách chỗ đội công tác đóng quân chừng 4 cây số. Vì vậy 1-2 tuần, tôi cho quân đi tuần tra một lần. Buổi sáng nọ, vào mùa khô, tôi dẫn 5 chiến sĩ đi dò xét tình hình. Khi đến gần Phum cũ, thay vì đi đường mòn dọc bờ sông Mê Kông xuống, tôi nảy ra ý tưởng thay đổi chiến thuật, dẫn anh em đi men mé rừng xuống để tránh địch phát hiện, tới cuối phum rồi đi lùng ngược lên.

“ Campuchia, Miên, Kh'mer, Yuôn, Chệc, Hời, Mọi " có nghĩa là gì?

"Dân tộc học theo kiểu Thợ Cạo" là:

“Campuchia” - Bắt nguồn từ tiếng Sankrit (Bắc Phạn) là “Kamboja”, một xứ sở tại Ấn Độ xưa. có nghĩa là vùng đất lấy được bằng nỗ lực. Người CPC tự nhận “Kambuja” nghĩa là “Con cháu của dòng họ Kambu”.

“Cao Miên” - Là âm Hán Việt từ gốc chữ Hán mà Tàu dùng để phiên âm tộc danh “Kh'mer” do không có phụ âm thay thế, nên thành ra "Cao Mên". Người Việt gọi là dân nước này là Miên.

Về trận đánh vào căn cứ lõm ở Kbal Rô Mía và cái hậu.

Tháng 3 năm 1985. Tổ chuyên gia quân sự huyện Stung Treng đang ở cái nhà tranh vệ đường, sát mép sông trên đường đi Tiểu đoàn 23. Tôi lúc ấy là tổ phó, giúp tham mưu trưởng huyện đội. Nghe tin Nguyễn Chiến - phái viên phụ trách cụm xã gần QL19 báo là xã trong rừng có địch thường về. Tôi và... cùng Bạn đi xã Kbal Rô Mía để tìm hiểu địch và làm công tác dân vận.

Con hóng miết Cậu ơi, Cậu có thần giao cách cảm gì không.

Mỗi lần Cậu gửi thơ qua zalo, con thả chục quả tim liền. Thỉnh thoảng Cậu làm thơ ghi nhớ công ơn Hồ chủ tịch, con tán thành ngay vì hổng có Cụ thì con đâu sống được. Cách đây 30 phút Cậu gởi ảnh, con khen "Cậu đỏ da thắm thịt, đẹp lão quá. Cháu mừng! - Cậu nghe có mát tai không.
Ông cậu đại tá bác sĩ hơn chín chục xuân xanh, hiu ở thành phố biển Nha Trang. Con cái đề huề ngon lành, ăn uống có con lo, tháng mười mấy chai xài sao hết.

Uống nước đái để tạm đỡ khát?

Nói thì dễ nhưng với người lính nơi đánh nhau khốc liệt thì đó là nỗi ám ảnh, gần như bất khả thi!
Tôi chưa từng uống nhưng nghe nhiều anh em đồng đội ở chiến trường K kể:
Lính đánh nhau ở vùng mùa nắng khô hạn, nước mang theo chỉ dám uống từng nắp bi đông cho đến lúc không còn gì để uống. Nhưng súng vẫn nổ, người vẫn chết, lê lết bị thương. Không phải một trận hai trận, ngày một ngày hai. Hai bên quầng nhau thì phải vận động thường xuyên, áo thấm mồ hôi cứng khô muối trắng. Miệng đắng nghét, môi nức nẻ, không còn chút nước miếng để chép miệng. Thiếu nước làm cơ thể teo tóp, khô không khốc. Có cảm tưởng như máu đông đặc lại, người lờ đờ như sống trong ảo giác...

Thế nào là địch ngầm và chính quyền 2 mặt ở CPC:

Từ chuyện dân quân đòi bắn ông cố vấn, khui ra cả rổ!
Tôi được cấp trên phân công làm nhiệm vụ công tác cơ sở mà tiếng tăm chưa rành. Từ thanh niên đi bộ đội biết gì về cơ cấu, hoạt động của chính quyền đoàn thể và lực lượng vũ thang mà xây dựng cho Bạn. Tôi bỡ ngỡ và lúng túng, không biết bắt đầu từ đâu?
Ngày tháng tiếp theo, tôi thấy dấu hiệu dân có vẻ vừa sợ sệt vừa lạnh nhạt xa lánh với bộ đội ta. Những khi lễ lạc, các cô gái Khơ Me ở làng bản không thích múa cùng bộ đội. Những ánh mắt khó hiểu, một không khí nặng nề, tôi có cảm giác bất an. Nghi ngờ có địch trong dân xúi dục tăng dần, chúng lẩn quẩn đâu đây nhưng đó là ai? Ngồi trên đống lửa mà không biết đâu mà lần!

Một số người Phi, họ coi lừa đảo qua mạng là một nghề nghiêm túc?

Họ không phải giới xã hội đen mà có gia đình vợ con đàng hoàng. Họ tự hào là khôn hơn người mới lừa được kẻ khác. Họ giỏi tiếng Anh giao tiếp, biết sử dụng laptop và smartphone thành thạo.
Tầm hoạt động xuyên biên giới. Con mồi không cứ quốc tịch nào nam hay nữ. Hầu hết là người đã có tuổi đang sống cô đơn có nhu cầu tình dục hoặc chia sẻ tình cảm nọ kia.
Sau khi lừa thành công, họ ăn chia theo công đóng góp từng người, tan rồi chờ có dịp thì lừa tiếp.
....

Phu Trạm và Dịch Trạm Triều Nguyễn.

Phu trạm là người chạy đưa công văn hỏa tốc, ví von chạy như cờ lông công ra đời từ đây.
Dịch trạm là nơi tạm trú cho quan chức và cử người đi hộ tống và khiêng mang vác hành lý.
Xem thêm:
https://vnexpress.net/truyen-thong-thoi-phong-kien...
https://tptuyhoa.phuyen.gov.vn/.../dich-tram-phu-vinh...
https://baobinhdinh.vn/viewer.aspx?macm=18&macmp=18...