Xung đột biên giới Việt Nam-Campuchia (1975-1978)

Khởi đầu[sửa | sửa mã nguồn]

Sau Chiến tranh Việt Nam, Việt Nam và Campuchia xuất hiện nhiều mâu thuẫn. Tranh chấp và xung đột biên giới xảy ra liên tục trong các năm 1977 và 1978, nhưng cuộc xung đột thực ra đã bắt đầu ngay sau khi Sài Gòn thất thủ.

Ở An Giang, từ ngày 02 tháng 5 năm 1975, quân Khmer Đỏ ngày nào cũng dùng súng cối, pháo bắn vào nội địa ở Tịnh Biên.^[1]

Ngày 4 tháng 5 năm 1975, một toán quân Khmer Đỏ đột kích đảo Phú Quốc.

Ngày 07/05/1975 và 19/05/1975  Khmer Đỏ tiến công vào các xã Vĩnh Gia (Tịnh Biên) và Vĩnh Xương (huyện Phú Châu).^[1]

Ngày 10 tháng 5 năm 1975, Khmer Đỏ dùng tàu đổ bộ LSM và 3 tàu tuần tra PCF đưa quân đánh chiếm đảo Thổ Chu, dồn hơn 500 người dân Việt Nam trên đảo đưa về Campuchia và tàn sát toàn bộ. Ngày 27 tháng 5 năm 1975, hải quân nhân dân Việt Nam giải phóng đảo Thổ Chu.^[2]

Tức giận trước hành vi gây hấn của Khmer Đỏ, Hà Nội phản công giành lại các đảo này. Trận đánh ở Phú Quốc làm nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam mới thành lập lo ngại, vì cùng thời gian đó, quan hệ Việt Nam và Trung Quốc đang xấu đi. Mối lo ngại này càng tăng thêm vì sự hiện diện của cố vấn Trung Quốc ở Campuchia và Trung Quốc tăng cường viện trợ quân sự cho lực lượng vũ trang Khmer Đỏ.^[3]

Tiếp theo cuộc đột kích vào các đảo Thổ Chu và Phú Quốc, bên cạnh nhiều cuộc đột kích nhỏ, Khmer Đỏ tiến hành hai cuộc xâm nhập quy mô lớn vào Việt Nam.

Thổ Chu, Koh Tang, Poulo Wai trong ký ức đau thương

Phân định Vùng nước lịch sử giữaViệt Nam và Campuchia, 1988

_______________

Loạt bài trên báo Tuổi trẻ: 

Bối cảnh Gia Long cầu viện ngoại bang và vì sao Tây Sơn sụp đổ?

The X file of History với Danh Pham và 2 người khác.

28 Tháng 12 2016 lúc 11:00 · 

TÂY SƠN, VÀ NHỮNG HẠN CHẾ CHẾT NGƯỜI

Trong lịch sử Việt Nam tồn tại không ít các cuộc khởi nghĩa nông dân; tuy nhiên đỉnh cao nhất phải kể đến là phong trào khởi nghĩa nông dân Tây Sơn do ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ lãnh đạo. Một cuộc khởi nghĩa vĩ đại, lập nên một sự nghiệp oanh oanh liệt liệt nhưng lại quá ngắn ngủi. Bởi trong đó đã tồn tại rất nhiều hạn chế chết người.

Bài viết dưới đây của bạn Giang Lê đến từ Cần Thơ. Cảm ơn bạn, và chúng tôi luôn hoan nghênh những bài viết lịch sử xuất sắc gửi đến page.

Trân trọng !

(DP)

***

Có một điều mà lịch sử đã bị chiến công vĩ đại của Quang Trung ở Thăng Long che lấp đi ít nhiều. Dù đã càn quét từ nam chí bắc, Quang Trung vẫn chưa thật sự thống nhất được toàn vẹn theo kiểu Trung Ương mà theo kiểu cát cứ. Chính ở đó, xuất hiện hạn chế thứ nhất.

Để bắt đầu nói về hạn chế này, phải nói về 1 bài học mà Tần Thủy Hoàng bên Trung Quốc đã làm, cũng thống nhất sau khi thu về được 6 nước tách biệt. Ngay khi đánh bại lục quốc; Thủy Hoàng Đế đã ra lệnh hủy bỏ danh xưng của các quốc gia cũ; chia cả nước ra làm 36 quận; đặt hệ thống quan lại hành chính quản lý các quận cùng với hệ thống giám sát; song song với đó ông định luật pháp như thời Thương Ưởng để nhanh chóng đưa đất nước đi vào quỹ đạo ổn định. Thống nhất luật pháp,

Lương lính Mỹ & Chế độ nghĩa vụ quân sự ở một số nước

Lính Mỹ hưởng lương cao chót vót

Khám Phá 05/03/2013 13:41 GMT+7

Dù áp dụng chế độ quân dịch không bắt buộc, nhưng Mỹ vẫn có đội quân lớn thứ hai sau Trung Quốc, với hơn 1,4 triệu lính, chưa kể 848.000 người dự bị, nhờ chế độ đãi ngộ tốt dành cho binh lính.

Ngân sách chi cho quốc phòng của Mỹ cao gấp hơn 4 lần so với Trung Quốc

Những nam nữ thanh niên từ 18 tuổi trở lên (hoặc 17 tuổi nếu được bố mẹ đồng ý) đều có thể đăng ký tham gia quân đội, với thời gian từ 2-5 năm trong Lục quân, 2 năm trong Hải quân, 4 năm trong Không quân và Thủy quân lục chiến.

Chiến tranh Biên giới Tây Nam - một chương sử cần phải biết

The X file of History với Ha Mai Van và 25 người khác.

Hôm qua lúc 10:55 · 

Để bắt đầu bài viết này, tôi cần phải đi với các bạn từ nguyên nhân cuộc chiến cho thật rõ ràng.

Chỉ có đi từ nguyên nhân và cốt lõi vấn đề ta mới có thể giải quyết được tất cả các khúc mắc và tranh cãi, mù mờ và hoang mang mà các bạn đang mang trên người về các vấn đề đối ngoại với Campuchia.

I. NGUYÊN NHÂN CHIẾN TRANH

1. Nguyên nhân bên ngoài:

Hãy nói thử xem, người dân Việt Nam đang đọc bài viết này. Khi tôi thống kê những tội ác này của Khmer Đỏ dành cho nước ta. Bạn có chấp nhận hay không?

1/ Khmer Đỏ đánh chiếm và hành quyết hơn 500 dân thường ở đảo Thổ Chu, đốt phá 471 ngôi nhà, làm gần 800 người dân bị giết, bị thương và mất tích ở Tây Ninh, nã pháo vào Châu Đốc – An Giang, cầm dao quắm qua biên giới cắt đầu dân ta, rồi cắt đầu cả dân Campuchia rồi đổ tội là bộ đội ta làm.

2/ Bạn có biết không một vụ thảm sát tên là Ba Chúc ở huyện Tri Tôn - An Giang? Nơi hơn 3000 người dân thường vô tội của ta bị Khmer Đỏ giết chết. Thống kê tất cả: Từ 1975 cho tới năm 1978, có tới 30 ngàn người Việt Nam bị Khmer Đỏ sát hại trong các cuộc tấn công dọc biên giới.

3/ Bộ trưởng Nguyễn Cơ Thạch đã cố gắng đàm phán ngoại giao, nhưng Khmer Đỏ từ chối đàm phán, Trung Quốc ở giữa không chịu làm trung gian hòa giải, còn Liên Hợp Quốc làm lơ trước các phản đối của chính quyền Việt Nam về các hành động gây hấn của Khmer Đỏ.

"Đội quân nhà Phật” ư? - Tôi đã đến CPC, chắc chắn không với tư thế của một kẻ xâm lược.

Truong Huy San đã thêm 5 ảnh mới.

7 Tháng 1 lúc 15:17 · 

CAMPUCHIA, 7-1

Sáng nay, tôi gửi tấm hình chụp trang Nhất Tuổi Trẻ rồi hỏi một nhà báo có mặt ở Campuchia từ tháng 1-1979 và đã làm việc ở bên đó với thời gian gần 30 năm, "Anh đã nghe người CPC nào gọi 'Quân tình nguyện VN' là 'bộ đội nhà phật' chưa?" Anh nói, "Tôi chưa được nghe trực tiếp bao giờ". Theo anh thì có báo trong nước trích câu này và nói là Sihanouk nói, sự thực thì không có nguồn nào cho thấy Sihanouk đã từng nói.

Tháng 11-1991, khi trở về Phnompenh, lần đầu tiên Sihanouk nói một câu tử tế, "Nếu không có VN thì có lẽ tôi đã chết"; 18 con, cháu của Sihanouk đã chết dưới tay Khmer Đỏ; nhưng, ngay lúc đó trước hàng trăm nhà báo nước ngoài (trong đó có tôi, anh Ngọc Trân, Danh Đức, Phan Tùng, Trần Trọng Thức...), Sihanouk vẫn gọi hành động năm 1979 của VN là "xâm lược".

Nhiều cựu binh, đặc biệt là tướng lĩnh của VN vẫn nói câu đó và họ cho rằng họ nghe câu đó từ những người dân mà mình đã gặp. Với hơn 3 năm làm chuyên gia quân sự ở Campuchia, nói tiếng CPC, sống với người CPC..., tôi biết có không ít "chính trị viên" đã soạn cho người CPC những lời thơm tho để ca ngợi VN. Cũng không ít kẻ nịnh bợ từng có vài lời đãi bôi. Vấn đề là ta không thể biết có bao nhiêu người dân CPC thực sự nghĩ như những lời được mớm...

Cũng sáng nay tôi hỏi đồng nghiệp ở Phnompenh, các báo nói gì về sự kiện ngày 7-1. Anh cho biết, "Báo ủng hộ chính phủ nói chiến thắng 7-1 là lịch sử, nhắc đến Mặt trận Đoàn kết Dân tộc Cứu nước Campuchia (tiền thân của CPC) nhưng phớt lờ VN. Hôm qua, báo đối lập đặt câu hỏi, 'có phải ngày 7-1, VN vào xâm lược CPC?', người phát ngôn của văn phòng Hội đồng Bộ trưởng chỉ vòng vo chứ không đi vào nội dung câu hỏi".

Chuyện Chakrapong & ý đồ thành lập khu tự trị Campuchia (6/1993)

Theo trong bài: Một thời làm báo sôi động ở Cam-pu-chia

.............
Nhưng rồi tôi cũng có được cơ may "lấy công chuộc tội" nhờ một sự kiện xảy ra trong thời gian kiểm phiếu. Cho đến khi quá trình bỏ phiếu được hoàn tất, ban lãnh đạo CPP vẫn tin là họ sẽ giành được đại đa số phiếu bầu. Tôi cũng tin là CPP thắng cử. Việt Nam ta cũng mong như thế và chủ trương thông tin tuyên truyền đậm cho thắng lợi của CPP trong cuộc bầu cử này. Nhưng bất ngờ đã xảy ra. Khoảng 10 giờ 30 phút ngày 31/5/1993, một nguồn tin riêng tại Phnôm Pênh "mách nhỏ" với tôi: "CPP và SOC (Nhà nước CPC) sẽ ra tuyên bố tố cáo những sự gian lận trong cuộc bầu cử và do vậy sẽ không công nhận kết quả Tổng tuyển cử". 20 phút sau, tôi có trong tay bản tuyên bố đó với lời dặn "không được công bố trước 12 giờ hôm nay". Tôi hiểu Đài Phnôm Pênh của Nhà nước CPC sẽ phát bản tuyên bố này trong buổi thời sự 12 giờ trưa. Tôi tức tốc dịch và chuyển toàn văn bản tuyên bố đó về Hà Nội trước khi Đài Phnôm Pênh lên tiếng. Tổng xã nhận được thông tin này của tôi trước cả tin của các hãng phương Tây và ngay lập tức chuyển hướng chỉ đạo tuyên truyền về kết quả cuộc bầu cử ở CPC. Ngay chiều hôm đó, chúng tôi nhận được điện khen kèm theo số tiền thưởng 100 USD của Thủ trưởng Đỗ Phượng. Cả phân xã ăn mừng.

Mặc dù bị tố cáo có gian lận với những bằng chứng cụ thể được Thủ tướng Nhà nước CPC Hun Sen công bố trên truyền hình, cuộc tổng tuyển cử vẫn được UNTAC coi là thành công. Đảng FUNCINPEC thu được nhiều phiếu nhất, nhưng vẫn không giành được đủ số ghế theo quy định để lập chính phủ riêng, đành phải cùng CPP (đảng giành được nhiều phiếu thứ hai) đi đến thoả hiệp

Sự kiện quan trọng: Ngày 5-7/8/1997 đảo chính ở Campuchia

Từ những giọt nước mắt của sự thất bại đã làm trào dâng cảm xúc mãnh liệt và tài năng của một người xuất chúng.

Khi đảng của ông bị thất bại trong cuộc tổng tuyển cử vào năm 1993, dưới con mắt của mọi người, Hun Sen là một người thua cuộc. Nhưng tình hình ở Campuchia không phải lúc nào dường như cũng như vậy. Mặc dù Ranariddh đã đảm đương vai trò Thủ tướng thứ nhất, nhưng ông không thể kiểm soát được hết bộ máy chính quyền ở các tỉnh lẻ được điều hành bở đảng của Hun Sen , vị Thủ tướng thứ hai. Đảng của Ranariddh ở cơ sở phân tán quá mỏng không đủ nhân sự. Ngược lại, đảng của Hun Sen đã kiểm soát chính quyền qua mạng lưới các cán bộ chỉ huy quân sự, các trưởng công an và cán bộ địa phương mà phần đông họ đã chiến đấu bên cạnh vị Thủ tướng của họ trong cuộc chiến tranh giải phóng chống lại quân Khơme Đỏ . Các cán bộ ở tỉnh lẻ có ảnh hưởng mạnh được Hun Sen tuyển chọn và họ vẫn còn trung thành với ông. Các đảng viên của Ranariddh thường mang hộ chiếu nước ngoài và hình như chẳng có tinh thần đâu để về các vùng quê nghèo xơ xác vốn phải chịu nóng bức và bụi bặm của phấn hoa và bông cỏ. So với Đảng CPP thì Đảng Fucnipec hết sức mờ nhạt.

Không lâu sau cuộc bầu cử, Ranariddh và Hun Sen đã nỗ lực tạo ra bộ chính phủ gắn kết và đánh bóng nó trong một giai đoạn, họ đã thể hiện được tấm bình phong đoàn kết hòa hợp. Thủ tướng thứ nhất và thứ hai thậm chí còn đi ra nước ngoài cùng tham gia vào các cuộc viếng thăm chính thức và ca ngợi lẫn nhau một cách hào phóng. Nhưng đó chỉ là vẻ bề ngoài mỏng giòn, tất nhiên sẽ bị nứt nẻ dưới sức ép. Ông Ranariddh ngày càng trở nên không còn chi phối được sức mạnh khủng khiếp của Đảng CPP mà Đảng Funcipec của ông không sao bì kịp.

Xung đột Thái Lan-Việt Nam (1982-1988)

Nguyên nhân[sửa | sửa mã nguồn]

Căn cứ ở biên giới của các lực lượng chống đối chính phủ Cộng hòa Nhân dân Campuchia; 1979-1984.

Chính phủ Thái Lan nghi ngờ mục tiêu lâu dài của Việt Nam và lo sợ Việt Nam hỗ trợ cho phong trào cộng sản bên trong Thái Lan nổi dậy đã khiến chính phủ Thái Lan ủng hộ mục tiêu của Hoa Kỳ ở Nam Việt Nam trong chiến tranh Việt Nam. Năm 1979, sự hiện diện quân sự của Việt Nam tại Campuchia một lần nữa những mối quan tâm tương tự lại dấy lên, Bangkok liên minh với Khmer Đỏ - một kẻ thù của Việt Nam và tìm đến sự hỗ trợ an ninh của Bắc Kinh. Trong cả hai trường hợp, hành động của Thái Lan cứng rắn hơn thái độ của Hà Nội đối với Bangkok. Là thành viên ASEAN dễ bị tổn thương nhất một cuộc tấn công giả định của Việt Nam, Thái Lan đã cho Khmer Đỏ trú ẩn ở các trại bên trong lãnh thổ của mình,^[2] Thái Lan là nước đầu tiên trong khối ASEAN phản đối "cuộc xâm lược năm 1978 của Việt Nam vào Campuchia".

Năm 1973, chính phủ dân sự mới của Thái Lan tạo ra một cơ hội hòa giải ở mức độ nào đó với Bắc Việt Nam khi chính phủ Thái đề nghị xóa bỏ sự hiện diện của quân đội Hoa Kỳ trên đất Thái và chấp nhận lập trường trung lập hơn. Hà Nội đáp lại bằng việc gửi một phái đoàn đến Bangkok, nhưng các cuộc đàm phán đã đổ vỡ trước khi đạt được bất kỳ tiến bộ nào trong việc cải thiện mối quan hệ. Thảo luận được nối lại vào tháng 8 năm 1976, sau khi Việt Nam thống nhất. Kết quả là đề nghị cho một cuộc trao đổi đại sứ và mở các cuộc đàm phán về thương mại và hợp tác kinh tế, nhưng một cuộc đảo chính quân sự vào tháng 10 năm 1976 mở ra một chính phủ Thái Lan mới có ít cảm tình với những người cộng sản Việt Nam.

Lịch sử Campuchia (1979-1993)

Khmer Đỏ rút chạy và sự hậu thuẫn của Trung Quốc - Thái Lan[sửa | sửa mã nguồn]

Khmer Đỏ rút chạy về phía Tây, hướng biên giới với Thái Lan, và chốt lại tại các căn cứ gần biên giới. Ieng Sary chạy khỏi Phnom Penh trên chuyến tàu cuối cùng sáng ngày 7 tháng 1, ra đến biên giới Thái Lan ngày 11 tháng một trong tình trạng đói, kiệt sức và mất dép. Trực thăng Thái đưa đoàn của Ieng Sary cùng Đài phát thanh của Khmer Đỏ đến sân bay Đôn Mường rồi từ đó đoàn bay tiếp đến Trung Quốc.^[3]

Ngày 13 tháng 1, Ieng Sary gặp Đặng Tiểu Bình. Đặng Tiểu Bình phê phán chiến dịch thanh trừng của Khmer Đỏ hơi quá đáng và quá rộng về phạm vi, gây cho Trung Quốc những sự bất tiện và mang lại nhiều kết quả xấu. Ông khuyên Khmer Đỏ nếu muốn được Trung Quốc giúp đỡ thì nên giữ Sihanouk ở vị trí đứng đầu chính phủ, Pol Pot làm thủ tướng tổng tư lệnh chịu trách nhiệm về quốc phòng, Cùng ngày hôm đó, Ủy viên Bộ chính trị Cảnh Biểu (耿飚), thứ trưởng ngoại giao Trung Quốc Hàn Niệm Long, cùng một vài thành viên trong Bộ tổng tham mưu quân đội Trung Quốc bay đến Bangkok bắt đầu bàn bạc về cách thức hợp tác giữa Trung Quốc và Thái Lan trong cuộc chiến tại Campuchia để hỗ trợ Khmer Đỏ.^[4]

Thái Lan đồng ý cho Khmer Đỏ sử dụng lãnh thổ của mình cho các công tác hậu cần, đồng ý cung cấp các phương tiện giao thông vận tải phục vụ Khmer Đỏ, đồng ý để các lãnh đạo Khmer Đỏ đi qua đất Thái Lan khi ra nước ngoài.^[5]

Ngày 16 tháng 1, Đài Campuchia Dân chủ bắt đầu phát sóng trờ lại từ trong lãnh thổ Trung Quốc.^[5]