La Gi là 'la di', Cư Kuin là 'chư quynh'

ĐỖ THÀNH DƯƠNG
TTO - Nhân việc phụ trách chuyên mục giải đáp thắc mắc của các em học sinh trên một tờ báo, chúng tôi có nhận được câu hỏi của một học sinh ở tỉnh Bình Thuận: Thị xã LA GI của em đọc là "la ghi" hay "la di"?


La Gi là một thị xã thuộc tỉnh Bình Thuận; đầu năm 2017, La Gi được công nhận là đô thị loại III, đô thị lớn thứ nhì tỉnh Bình Thuận - sau TP Phan Thiết.

Về việc lưu thông và đăng ký xe máy cũ chính chủ.

Theo tôi tìm hiểu như vầy, trao đổi với các bạn xem có đúng và nên không?

Trước hết là qui định pháp luật không cấm người chạy xe lưu thông không chính chủ. Chỉ rắc rối là khi xe lỡ bị tai nạn mà CSGT can thiệp. Tất nhiên CSGT sẽ tạm giữ xe, họ xem giấy đăng ký chủ quyền là tên người khác thì họ sẽ truy đến chủ xe. Nếu người đứng tên đã bán, cho tặng hợp lệ có chứng thực thì họ cũng không còn trách nhiệm với xe đó. Người sử dụng không sang tên phải chịu trách nhiệm tai nạn nếu lỗi thuộc về mình. Sau đó CSGT buột phải đăng ký sang tên chủ quyền mới lấy được xe ra.
Về mức phí phạt và trước bạ sang tên.

Chuyện giờ mới kể - "yêu nhầm nữ gián điệp TQ".

Nói yêu cho thêm phần số má chứ chỉ đến mức cảm tình nhau rồi bể độ. Chuyện thế này.

Năm 1981, mình được đi dự đại hội CSTĐ quân khu 5 tại bãi biển Mỹ Khê, ĐN. Cô nàng và mình là hai trong số những báo cáo viên điển hình. Mình là lính nên dĩ nhiên kể chuyện đánh địch còn cô nàng là gương người tốt việc tốt cứu trẻ sắp đuối nước. Trai tứ chiến gặp gái thuyền quyên, cả hai cùng trạc tuổi, mang quân hàm chuẩn uý.
Cô nàng tự giới thiệu: tên Hà Thị Luận y tá ở quân y viện 13 Quy Nhơn. Mang hai dòng máu dân tộc Tày - Mường ở Hà Giang. Theo cô ta kể có bố là đại tá, phó tư lệnh quân đoàn đang công tác ở biên giới phía Bắc, bị thương do trúng pháo của quân Trung Quốc...

Lần đầu tiên mình thấy lạ một cô gái dân tộc có nước da trắng như trứng gà bóc. Tóc thắt hai bím con rít, răng sưa nhỏ, dáng người nhỏ nhắn, dễ thương. Hớp hồn mình nữa là Luận ăn nói hoạt bát, tế nhị, có học thức, làm thơ cả chữ Hán. Lần ấy, mình và Luận đang ở hội trường xem văn nghệ, hai bên cưa nhau đối đáp qua giấy, rồi Luận ứng tác viết tặng mình một bài thơ. Rồi chia tay, nàng trao mình tấm ảnh cá nhân làm kỷ niệm.

Một lần về phép, mình tìm đến chỗ QYV13 thăm và ăn một bữa cơm với nàng.

Vậy là trong cùng thời gian ấy, một trùng lặp ngẫu nhiên, mình "yêu" với một cô gái mang hai dòng máu Kh'mer - Lào ở Stung Treng và đồng thời cảm mến một cô gái Tày - Mường ở Hà Giang. Và cả hai cùng tuổi như mình và đều là y tá.
Khi trở về đơn vị, hai bên thỉnh thoảng thư từ thăm hỏi nhau. Thế rồi, chuyện đến như sét đánh ngang tai! Tình cờ mình hỏi một bạn ở đơn vị cấp trên: có biết Luận ở QYV 13. Đồng đội ấy kể: nghe nói, cô ta là gián điệp, mạo nhận nhân thân lý lích, Trung Quốc cài vào phe Ta, tìm cách kết thân với các sĩ quan để thu thập tin tức tình báo. Sau đó đã bị quân báo ta phát hiện, bắt giam điều tra. Có điều là cô ta một mực kêu oan và tuyệt thực phản đối...

Mình ở xa nên chỉ biết vậy, không có điều kiện để hỏi thêm cho rõ ngọn ngành. Mình đang là sĩ quan đảng viên sợ cô ta khai ra những người từng quen biết. Sợ rắc rối nên mình đốt phi tang thư cùng tấm ảnh và bài thơ ký tặng.

Mình bận đủ thứ chuyện trong chiến đấu và công tác nên thời gian qua đi...
Dấu hỏi sao vậy, có thể chăng... vẫn còn đó.

Chuyện mua bán phụ tùng cũ Hayate đáng báo động.

QTV và anh em trong nhóm thân mến!
Tôi gõ đôi dòng về vấn đề này dưới góc độ người tiêu dùng a ma tơ. Tôi đã từng mua 3 món cũ ở group này, đã khen và cảm ơn người bán công khai. Và tôi cũng đã mua 2 món và một mớ đồ để dự phòng khi xe hư sẽ thay mà không ưng ý dù tôi nghe nói sao chuyển tiền vậy, không trả giá. Thuận mua vừa bán, không chắc thì đừng nói như đinh đóng cột. Thật thất vọng, không bóc phốt ai, ngu nên coi như là học phí.

C4 có hai C4, đều thuộc D2.

Một C4 nổi tiếng ở địa bàn phức tạp, nhiều đông đội biết là C4 đóng quân ở BàLaKhanh của huyện Thala. Và một C nữa nguyên gốc C4 khác đóng quân ở xã khó khắc và ác liệt của huyện Siem Bouk.

 
C4 này có từ C3 huyện đội Quế Sơn thời đầu chiến dịch, đại đội trực thuộc BCHTN. T2, đóng quân ở Chương Khe - Kra Ché (dưới Ngả Ba QL13-19). Mà trong câu chuyện Đặng Ngọc Nga kể đã bị địch phục kích, hy sinh Trần Hữu Sáu, cùng đi có Trần Đình Phú, Trịnh Thanh Sáu, Nguyễn Văn Giảng.

Lần đầu chạm Srây Ka, có ít cũng chơi. Lần sau tưởng địch, bắn nhầm 2 dân quân chết.

1.
Cơ sở mật báo có bọn Para về Kh'lê hoạt động, đông lắm. Thỉnh thoảng kéo về đóng quân gần rẫy dân, cách phum chừng 2 cây số. Phum nằm sâu trong rừng cách sông Mê Kông khoảng 13 cây số, cũng là nơi đội công tác đang trú đóng. Chúng vào làng tuyên truyền, mặc toàn đồ rằn ri, đi lại nghênh ngang. Xài đồ Mỹ, giao lưu với gái và hớt tóc cho trẻ em... Mình nghĩ bụng: hèn nào! gần đây Đội vào công tác, thấy dân thay đổi thái độ với ánh mắt ngờ vực và tránh mặt, không muốn tiếp xúc với bộ đội như trước.

Đêm tối, Địch Ta lẫn lộn rủ nhau nấu cơm.

Chuyện cũ trời ơi đất hỡi của Tà Hùng:

Số là một ngày nọ, dân báo là trẻ con chăn trâu về nói lại chúng thấy khói lãng đảng tại khu rừng ven suối, cách phum Siêm Bouk chừng 2 cây số. Tôi vặn hỏi: có dân nào làm gì, nấu nướng chi ở đó không? Dân khẳng định: không.

Sau đó, được dân dẫn đường chỉ nơi nghi ngờ có địch. Chúng tôi đi kiểm tra từ mé suối nhỏ lên vào dần trong rừng, tìm mãi thì phát hiện dấu vết có sự sống. Thấy một cái chòi nhỏ, mái lợp chằm bằng lá cây, sạp ken bằng cây, trong có một ruột nghé gạo, cái xoong, một cái bếp tàn tro còn ấm.

Thả sổng địch, quân ta choảng quân mình.

Một tối nọ,
Sau khi ban ngày xã có lễ lạc hay sự kiện gì đó nên tới đêm như thường lệ, họ tổ chức ăn uống, múa hát tập thể ở bãi đất bên sông Mê Kông. Dĩ nhiên có dân quân xã và đội công tác Ta, Bạn tham gia cuộc vui. Khoảng 10 giờ tối, cả bọn đang vui thì bỗng nghe nghe tiếng nổ lớn của vài phát súng M79, tiếp theo vài loạt súng nhỏ từ hướng phum Th' Mai.
Phum này ở trong rừng cách sông chừng ba cây số đường chim bay. Tôi (đội trưởng) hội ý chớp nhoáng với anh em và xã đội. Nhận định chưa rõ mục đích của địch tấn công vào đó để làm gì? Nhưng dân quân làng chỉ vài tay súng thì chỉ có nước dấu súng mà thôi. Cho nên quân ta cần kéo nhau đi chi viên cho Phum đó gấp. Tà (ông) Hùng chứng tỏ cho họ thấy đã giữ đúng lời hứa danh dự là sẵn sàng chi viện bất kể lúc nào. 

Địch đói quá, vì hái xoài ăn mà mất mạng, xác bị neo sông.

Có một Phum tên Ô Loong nằm cuối xã, giáp tỉnh Kro Che. Sau khi đạị đội 6 rút đi thì bọn Pol Pot (địch) bắn vào làm cháy một số nhà rồi cướp đi lúa thóc của dân. Địch uy hiếp lòng dân vì nghĩ rằng người dân tộc Kui nghèo mà cứng đầu, nghiêng về phía bộ đội Việt Nam. Từ đó dân họ sợ nên cả Phum kéo nhau sang đảo ở, dựng nhà mới, phát quang làm rẫy. Đảo cách đất liền một lạch sông nhỏ, hằng ngày dân thường chèo thuyền về quê cũ để làm ruộng, trồng thuốc lá và hái trái cây.

Nghe dân phản ánh thỉnh thoảng địch có mò về vườn tược của họ. Phum cũ cách chỗ đội công tác đóng quân chừng 4 cây số. Vì vậy 1-2 tuần, tôi cho quân đi tuần tra một lần. Buổi sáng nọ, vào mùa khô, tôi dẫn 5 chiến sĩ đi dò xét tình hình. Khi đến gần Phum cũ, thay vì đi đường mòn dọc bờ sông Mê Kông xuống, tôi nảy ra ý tưởng thay đổi chiến thuật, dẫn anh em đi men mé rừng xuống để tránh địch phát hiện, tới cuối phum rồi đi lùng ngược lên.

“ Campuchia, Miên, Kh'mer, Yuôn, Chệc, Hời, Mọi " có nghĩa là gì?

"Dân tộc học theo kiểu Thợ Cạo" là:

“Campuchia” - Bắt nguồn từ tiếng Sankrit (Bắc Phạn) là “Kamboja”, một xứ sở tại Ấn Độ xưa. có nghĩa là vùng đất lấy được bằng nỗ lực. Người CPC tự nhận “Kambuja” nghĩa là “Con cháu của dòng họ Kambu”.

“Cao Miên” - Là âm Hán Việt từ gốc chữ Hán mà Tàu dùng để phiên âm tộc danh “Kh'mer” do không có phụ âm thay thế, nên thành ra "Cao Mên". Người Việt gọi là dân nước này là Miên.