"Nhỏ không học, lớn làm đại úy" (tiếp theo)
Cuối năm 1978, Đoàn 578 của TC giúp bạn xây dựng lực lượng vũ trang nòng cốt cho Đông Bắc Campuchia. Đơn vị nằm ở ngả ba Đông Dương, thuộc tỉnh Gia Lại - Kon Tum. Lúc ấy, Trần Văn Cạo làm nhiệm vụ trợ giáo huấn luyện. Mình là người duy nhất cấp hạ sĩ của đơn vị có một lần được vinh dự phụ trách một tiết mục chiến thuật... Tháng 12, toàn quân đang chuẩn bị mở chiến dịch lớn đánh sang Camphuchia. Đoàn thu gọn biên chế và tách thành các đoàn nhỏ. Nhằm sẵn sàng đảm nhiệm các tỉnh Bạn để giải phóng đến đâu thì cùng lực lượng Bạn tiếp quản đến đó. Thế là cấp trên điều về TC làm nhân viên thống kê phòng chính trị. Lính Cạo dãy nảy giải trình thoái thác công việc vì chỉ muốn được tham gia chiến đấu ngay. Đơn vị đang lu bu gấp gáp sắp xếp tổ chức, mà bộ phận huấn luyện thì không còn nên Phòng chả biết trả về đâu. Thành ra thằng tui lơi bơi, tuy thuộc quân số Đoàn T2 mới thành lập mà hổng biết mình thuộc trực thuộc quân của ai quản lý.
Rồi các đơn vị quân khu 5 hội quân ở biên giới Đức Cơ - Gia Lai. Lần đầu tiên, mình chứng kiến biết thế nào là sức mạnh quân đội. Cả một rừng quân, thấy cơ man nào các quân binh chủng, xe pháo rầm rập ngày đêm. Đơn vị cấp quân trang vũ khí mới, lòng mình rộn ràng, cảm giác lâng lâng!
Rồi các đơn vị quân khu 5 hội quân ở biên giới Đức Cơ - Gia Lai. Lần đầu tiên, mình chứng kiến biết thế nào là sức mạnh quân đội. Cả một rừng quân, thấy cơ man nào các quân binh chủng, xe pháo rầm rập ngày đêm. Đơn vị cấp quân trang vũ khí mới, lòng mình rộn ràng, cảm giác lâng lâng!
Lên đường... rồi giải phóng thị xã Stung Treng (1979). Ổn định đóng quân rồi các bố nhét hạ sĩ Cạo làm chiến sĩ quay viên máy phát điện (dynamo) - Quay bằng tay cái maniven còn gọi là đầu bò để cung cấp điện cho máy thông tin 15W. Hạ sĩ tui phục vụ điện cho thằng binh nhất gõ manip đánh morse tin hiệu. Thế có điên gan không. Tuy công việc rất nhàn nhã nhưng với mình là ngậm đắng nuốt cay. Chịu đựng 2 tháng là quá đủ! Chiều một ngày nọ, hết giờ hành chính, HS Cạo với bộ mặt sưng sỉa đến nhà sàn ban chỉ huy chỗ cha Đại úy (ĐY) chỉ huy tổng quản. Lúc ấy ảnh mặc quần đùi, áo lót ba lỗ, đang ngồi uống nước trà với mấy ông khác. Tóm tắt câu chuyện:
HS - Chào Thủ trưởng, cho em trình bày đề đạt.
ĐY - Chú vào đây, có việc gì cứ nói.
...
HS - Không.. đây là việc công, đề nghi Đại úy mặc quần áo nghiêm chỉnh nói chuyện.
Lính có cái danh dự của lính chứ bộ! Ảnh nhíu mày, mặt hơi tái, miễn cưỡng mặc quân phục tiếp chuyện.
ĐY - Chú vào đây, có việc gì cứ nói.
...
HS - Không.. đây là việc công, đề nghi Đại úy mặc quần áo nghiêm chỉnh nói chuyện.
Lính có cái danh dự của lính chứ bộ! Ảnh nhíu mày, mặt hơi tái, miễn cưỡng mặc quân phục tiếp chuyện.
ĐY - Thế có chuyện gì?
HS - Do yêu cầu nhiệm vụ trước mắt nên tôi đã tạm chấp nhận sự phân công trái chức trách của tổ chức, nay đề nghị Đại úy xem xét lại... (mình thay đổi cách xưng hô: tôi và đồng chí hoặc đại úy).
HS - Do yêu cầu nhiệm vụ trước mắt nên tôi đã tạm chấp nhận sự phân công trái chức trách của tổ chức, nay đề nghị Đại úy xem xét lại... (mình thay đổi cách xưng hô: tôi và đồng chí hoặc đại úy).
ĐY - Nhiệm vụ chính trị là hàng đầu, tôi đây này: hàng ngày còn đi phát gạo từng lon cho dân nữa là!...
HS - Đó là chuyện của Đại úy, còn tôi được Đảng Nhà nước đưa đi học trường Hạ sĩ quan là để chỉ huy chứ không phải để làm lính quay viên 15W mà ai cũng làm được...
HS - Đó là chuyện của Đại úy, còn tôi được Đảng Nhà nước đưa đi học trường Hạ sĩ quan là để chỉ huy chứ không phải để làm lính quay viên 15W mà ai cũng làm được...
Lính cạo và tay chỉ huy lời qua tiếng lại, từ nhỏ thành to chuyện ồn ào căng thẳng.
ĐY: Tôi không giải quyết theo nguyện vọng cá nhân của đồng chí, thì sao.
ĐY: Tôi không giải quyết theo nguyện vọng cá nhân của đồng chí, thì sao.
Vậy là còn gì để nói! Tui sầm mặt chào ra về. Biết là thế nào chả cũng lên cấp trên Đoàn T2 để tâu báo nói xấu thằng lính vô tổ chức, ngang bướng. Hạ sĩ tui đâu có ngu gì chịu trận! Nên tức tốc lên gặp ông Thiếu tá cấp trên nữa để giải bày phản ánh sự việc. Ổng nói: được rồi, thôi về đi, chúng tôi sẽ nghiên cứu trường hợp của đồng chí.
HS Cạo tưởng sẽ thoát ách. Ai dè! Có lệnh điều về làm cần vụ (tà lọt - gạc đờ co) cho bộ chỉ huy đoàn. Lần này, ở nhà lầu với các thượng tá, trung tá càng sướng hơn mà nhiều thằng lính ước được vậy cho đỡ khổ. Thường thì Cần vụ phục dịch các sếp cả việc nấu ăn cải thiện đời sống và giặt giũ quần áo. Mình giữ đúng nguyên tắc chỉ phục vụ cho việc công thôi là truyền đạt ý của chỉ huy xuống các đơn vị bên dưới. Ngoài ra, hằng ngày đi lấy đồ ăn từ bếp cơ quan về nhà để ăn cùng nhưng không giặt quần áo cho mấy ổng. Rảnh việc là đi chơi la cà chỗ này chỗ nọ, học tiếng để tán tỉnh con nhỏ Khmer. Tuy vậy, các ảnh vẫn thương. Chịu trận ba tháng, lại cựa quậy đề đạt tiếp... Chỉ huy đành bổ nhiệm từ cần vụ xuống đại đội làm trung đội phó. Từ đấy trở đi là những ngày tháng dầm mưa dãi nắng đi truy quyết địch. Cuối năm chuyển sang công tác giúp Bạn ở địa bàn xã... Sang một trang khác của đời lính ở K...
Ngẫm lại thời gian về trước.
Hồi còn nhỏ, Trần Văn Cạo ham chơi thích nghịch ngợm. Đi học thì chỉ canh me sao cho đủ điểm để lên lớp! Tình hiền lành hơi nhút nhát nhưng hay lý sự và bướng ngầm nên có hai lần hỗn láo, đôi co với hai ông thầy ở hai cấp học phổ thông. Dzẫy là mình có máu nổi loạn từ nhỏ! hehe. Khi lớn lên bỏ học ngang về quê làm công tác thanh niên, rồi đi bộ đội.
Hồi còn nhỏ, Trần Văn Cạo ham chơi thích nghịch ngợm. Đi học thì chỉ canh me sao cho đủ điểm để lên lớp! Tình hiền lành hơi nhút nhát nhưng hay lý sự và bướng ngầm nên có hai lần hỗn láo, đôi co với hai ông thầy ở hai cấp học phổ thông. Dzẫy là mình có máu nổi loạn từ nhỏ! hehe. Khi lớn lên bỏ học ngang về quê làm công tác thanh niên, rồi đi bộ đội.
Kết thúc khóa huấn luyện tân binh thì chỉ huy lôi về làm liên tạc đại đội. một thời gian, TC dãy, cấp trên đưa về đơn vị khác làm tiểu đội trưởng để huấn luyện khoá sau. Được ba tháng, chỉ huy lại điều về làm tiểu đội trưởng vệ binh kiêm kiểm soát quân sự. Đang là tiểu đội trưởng thì cho đi đào tạo hạ sĩ quan. Đi học cái chức vụ mà mình đã đảm nhiệm cả năm rồi. Có học vấn, đoàn viên ưu tú và trải qua 2 năm quân ngũ thì lẽ ra phải cho đi học trường sĩ quan mới đúng. Trong khi đó chả ai quan tâm cái cấp, hai năm vãn còn binh nhất...
Mình chỉ muốn tunh hoành chứ hổng thích giam chân làm lính phò, dù tham mưu, chính trị hay hậu cần. Chỉ huy thấy ai có chữ nghĩa, ăn nói được lại là đoàn viên tích cực nữa nên mấy ảnh khoái lôi về cơ quan, giúp việc mình. Vì vậy sau đó, lính Cạo đã nhiều lần ý kiến ý cò từ chối công việc mà nhiều người khác mơ. Được gần sếp, khoẻ tấm thân, ăn ở tươm tất. Nên mấy ảnh đành trả về chỗ cũ hoặc đá qua chỗ khác. Chỉ huy thích lính có học một tí, gương mẫu, năng động mà lôi về làm liên lạc cần vụ hay nhân viên cho sếp. Mình đang sục sôi nhiệt huyết của tuổi trẻ, thế có oái oăm, ác đạn không!...
Sang CPC, đang làm chuyên gia quân sự thị đội Stung Treng thì cho đi học bổ túc cán bộ tiểu đoàn - tức là: lại cùng cấp đã trải qua. Lẽ ra, cấp trên cho đi học trường sĩ quan lục quân - đào tạo cấp trung đoàn mới phải. Dzẫy mà TV Cạo vẫn khăn gói ra đi, có ngu không! Do thói quen chấp hành sự phân công của tổ chức. Mặt khác: ngại chỉ huy đánh giá đương sự "có vấn đề tư tưởng"...
Sang CPC, đang làm chuyên gia quân sự thị đội Stung Treng thì cho đi học bổ túc cán bộ tiểu đoàn - tức là: lại cùng cấp đã trải qua. Lẽ ra, cấp trên cho đi học trường sĩ quan lục quân - đào tạo cấp trung đoàn mới phải. Dzẫy mà TV Cạo vẫn khăn gói ra đi, có ngu không! Do thói quen chấp hành sự phân công của tổ chức. Mặt khác: ngại chỉ huy đánh giá đương sự "có vấn đề tư tưởng"...
Cạo tui đã trải qua cả chục nhiệm vụ khác nhau, từ vài ngày cho đến vài tháng, vài năm. Hồi đó mình rất bôn-sê-vích, đầy hoài bão và tham vọng. Nguyện cả đời theo Bác với Đảng, tận tâm tận lực phục vụ Quân đội. Với mười mấy năm lính thì ít có người mà năm nào cũng được khen thưởng như mình. Thành tích "máu lửa đầy người", mơ thành chuyên gia chống chiến tranh du kích đúng nghĩa. Tự tin chả ngán thằng địch nào nào, dù ở đâu. Về nghiệp vụ: tự hào trên mình chỉ nể mỗi một ông Thầy.
Sau này nghĩ lại: tại sao mình phấn đấu quên mình đến vậy mà kẹt số không thăng tiến? Là do đã quá thơ ngây tin vào tổ chức chí công vô tư. Chơi solo mình êng, không có đồng hương đồng khói nâng đỡ, không có sếp trên để tựa lưng. Túm lại là: có tài chi cũng cần có bệ phóng, có cày bã người đi nữa thì cũng đừng có mơ leo cao!.Ôi cái cơ chế "máy móc"
có tiếng "định hướng"! Nhưng con người không được đặt đúng chỗ, không chỉ trong lãnh vực người cầm súng. Từ lâu nó đã kiềm hãm con người cống hiến cho Đất nước...Tiếc thay!.
Ra quân rồi mới nhớ lời ông anh rể Bắc cờ đã mất. Ổng từng khuyên: "cậu đừng ăn cái bánh vẽ của cộng sản". Bản chất "người cộng sản" là không ân hận việc mình làm! hehe.
Sau này nghĩ lại: tại sao mình phấn đấu quên mình đến vậy mà kẹt số không thăng tiến? Là do đã quá thơ ngây tin vào tổ chức chí công vô tư. Chơi solo mình êng, không có đồng hương đồng khói nâng đỡ, không có sếp trên để tựa lưng. Túm lại là: có tài chi cũng cần có bệ phóng, có cày bã người đi nữa thì cũng đừng có mơ leo cao!.Ôi cái cơ chế "máy móc"
có tiếng "định hướng"! Nhưng con người không được đặt đúng chỗ, không chỉ trong lãnh vực người cầm súng. Từ lâu nó đã kiềm hãm con người cống hiến cho Đất nước...Tiếc thay!.
Ra quân rồi mới nhớ lời ông anh rể Bắc cờ đã mất. Ổng từng khuyên: "cậu đừng ăn cái bánh vẽ của cộng sản". Bản chất "người cộng sản" là không ân hận việc mình làm! hehe.
Ảnh minh họa chiến sĩ quay máy phát điện thông tin.