Nguyễn Quang Lập·25 Tháng 8 2016
Nguyễn Quang Lập
Cần phải đúc tượng vàng cho những ai đem Intrernet về Việt Nam. Đó là đề nghị rất nghiêm túc. Bởi vì không có Internet sẽ không có Việt Nam ngày hôm nay.
Ở đâu không biết chứ ở ta hầu hết những ai thực sự có công đều thuộc phe im lặng, tìm được họ thực chẳng dễ dàng gì. Wikipedia Tiếng Việt cho hay, giáo sư Rob Hurle là người đầu tiên đặt nền móng cho Internet tại Việt Nam. Dạy ở Đại học Quốc gia Austrailia (ANU), năm 1991 Rob Hurle có ý tưởng để cho các sinh viên Việt Nam mang cái moderm to bằng cục gạch về Việt Nam thử nghiệm. Sau đó Rob Hurle đã cùng tiến sĩ trần Bá Thái, Viên Công nghệ thông tin tại Hà Nội (IOIT), tiến hành thí nghiệm kết nối các máy tính ở Úc và Việt Nam thông qua đường dây điện thoại . Lần đầu tiên Việt Nam có email với cái đuôi .au của Úc. Tới năm 1994 chính Rob Hurle đã đổi cái đuôi tên miền .vn thay cho tên miền.au.
Tới năm 1995 các từ meo, email, thư điện tử bắt đầu len lỏi tới các nhà trí thức Việt Nam. Cũng cuối năm đó tôi ra Hà Nội, đến chơi nhà Bảo Ninh, ông là nhà văn có máy tính đầu tiên ở Hà Nội. Bảo Ninh nói, chờ tao chút. Tao đang viết thư điện tử cho ông Phan Huy Đường (nhà văn Việt ở Pháp). Anh chàng kĩ sư vô tuyến điện là tôi chỉ biết lơ mơ về máy tính điện tử, còn thư điện tử là cái... khỉ gì tôi chẳng biết. Tôi cứ tưởng thư điện tử là cái thư viết bằng máy tính điện tử. (Viết bằng máy tính thì đúng rồi, quan trọng nó được tải bằng Internet thì tôi hoàn toàn mù tịt). Sau khi Bảo Ninh nhấn nút send chừng ba phút, từ bên kia nước Pháp, ông Phan Huy Đường đã gửi thư về rồi. Bảo Ninh thân, tôi quá ngạc nhiên khi ba chữ của người từ nước Pháp hiện lên trước mắt mình.
Internet vĩ đại lắm máy ạ, cử nhân sinh học Bảo Ninh dạy cho kĩ sư vô tuyến điện Nguyễn Quang Lập thế nào là Internet và sự vĩ đại của nó. Khi đó tôi chỉ biết sự vĩ đại của Internet là quá rẻ và quá nhanh. Với ba chục ngàn đồng/tháng ta có thể chat với cả thế giới- Bảo Ninh nhấn mạnh -Rẻ kinh khủng và nhanh cũng kinh khủng, tin tức đi nhanh như ánh sáng!- Riêng điều này tôi phải giảng lại Bảo Ninh.
Sự vĩ đại Internet thoạt kì thủy là vậy. Nhưng ở Việt Nam sự vĩ đại ấy còn vĩ đại hơn. Kể từ năm 1994 Khoa sử Trường đại học tổng hợp nhận chiếc máy tính đầu tiên đến Việt Nam, sáu năm sau, chỉ sáu năm không hơn, ngày 17/10/2000, Chỉ thị số 58-CT/TW được phê duyệt bởi ông Phạm Thế Duyệt về việc "Đẩy mạnh ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá". Quả thật như một giấc mơ đẹp, chỉ có người Việt Nam mới thấy đó là một giấc mơ đẹp.
Các ông Mai Liêm Trực, Đỗ Trung Tá, Chu Hảo... và còn nhiều người nữa của Tổng công ty Bưu chính Viễn thông (VNPT) và Viện Công nghệ thông tin Hà Nội (IOIT) đã thuyết phục các lãnh đạo cao nhất là các ông Đỗ Mười, Lê Khả Phiêu, Phạm Thế Duyệt... về lợi ích to lớn của Intrernet. Để xóa đi nỗi lo lắng của lãnh đạo về sự xâm nhập các loại thông tin “phản động”, các chuyên gia tin học Việt Nam đã dựng nên một demo với “bức tường lửa” cháy rực như mặt trời cách mạng, thông tin “phản động của đế quốc thực dân” như đàn dơi hốt hoảng/ Đêm tàn bay chập choạng dưới chân Người”. Chúng- thông tin phản động của đế quốc thực dân- đều bị đốt thành tro than khi cố tình vượt qua “bức tường lửa”- mặt trời cách mạng. Demo với hình ảnh tuyệt vời ấy đáng lưu ngàn đời vào Bảo tàng tin học Việt Nam!
Nhờ đó ở Việt Nam Internet được mở cửa hoàn toàn, mở ra một tương lai cực tươi sáng cho đất nước. Như Thánh Gióng chống giặc Ân, truyền thông Việt Nam vụt lớn không ngờ, trong vài năm bỏ xa truyền thông Bắc Triều cả vạn dặm. Trước đó không một ai, không một bộ não thông minh nào có thể tiên đoán được.
Nhờ có Bảo Ninh và cái máy tính 368 ( hay 308?) cọc cạch của anh mà tôi biết tới Internet sớm hơn nhiều nhà văn cùng thời. Nhưng phải tới năm 2007 khi con gái tôi lập blog ở Yahoo 360 bắt tôi phải viết, sau entry đầu tiên tôi mấy thấy giá trị của Internet đối với nhà văn, ấy là hàng trăm hàng ngàn comments của bạn đọc lao xao bên tôi, sau mỗi bài viết của tôi. Trước đây hoàn toàn không, từ bạn đọc duy nhất là anh bạn hàng xóm, nếu may mắn được in ra, mỗi năm có được vài ba thư bạn đọc gửi cho là phúc đức lắm rồi, tôi tự chế tạo ra sự im lặng tự đắc từ sự im lặng vô vọng và sự im lặng đáng sợ, chẳng còn cách nào khác.
Tiếng lao xao của các comments bạn đọc với các nhà văn khác nào mấy anh đào vàng, tìm trầm vớ phải của quí. Với tôi, một nhà văn bán thân bất toại, ít khi đi đâu ra khỏi nhà mình, nó còn quí hơn cả vàng lẫn trầm. Không có internet tôi không sống được như ngày nay, vì bác sĩ bảo rằng tai nạn của tôi chỉ cho tôi sống giỏi lắm thêm ba năm nữa. Chính tiếng lao xao của comments đã giúp tôi sống tới tận giờ, cũng chính tiếng lao xao của comments đã giúp tôi trong 15 năm sống gắng có số trang viết gấp ba số trang viết cả cuộc đời, và sẽ nhiều hơn nữa, vì tôi đang sống và sẽ sống.
Ơn trời và ơn Internet, A men!
Bài viết cho báo Người Đô Thị
______________
Links liên quan:
