Tim thông tin blog này:

Thứ Tư, 5 tháng 11, 2014

Những ngày di tản: Đêm Bên Bờ Sông Ba

ĐÊM BÊN BỜ SÔNG BA

Bui hp cui cùng!

     Ra khi Tòa Hành chánh tnh KonTum vào lúc 4 gi chiu ngày 15 tháng 3 năm 1975. Bên tai tôi vn còn nghe văng vng li nói ca ông Tnh Trưởng: " Tình hình KonTum vn yên tĩnh, chúng ta được tăng cường thêm mt Liên Đoàn BĐQ...!"

     Thành phn tham d gm các Phòng, Ban Tiu Khu và các Đơn V Hành Chánh. Mc dù nghe li ông Tnh Trung nói như vy...nhưng khi ra v - chúng tôi nhìn nhau không du ni s lo âu vu vơ nào đó hin trên khuôn mt mi người!

      Bu tri KonTum hôm nay toàn màu mây xám yên ng mt cách l thường, trông m đm như nhng ngày mùa hè đ la cách đây ba năm! Không nghe tiếng máy bay, tiếng đi bác như mi ngày.

      Tôi chy xe ra Phi Trường đường băng im lìm không có chiếc máy bay nào nm đy. Người lính gác cng bng súng đng tư l mt nhìn v cui sân bay - nơi đó có vườn "Paradise"! Tôi vòng xe chy ra đường Nguyn Hu ngang qua ngôi nhà Th g thy ca đóng im m; tiếp tc chy ra cu DakbLa quay qua trường trung hc Hoàng Đo. Ph đã lên đèn, "Chiêu Anh Quán" cui đường Lê Thánh Tôn dân nhu lưa thưa. Tôi bun bã tr v đơn v!

     6 gi sáng ngày 16 tháng 3 năm 1975. Người Ch Huy chy đến cho tôi biết rng" Tt c b KonTum đi trong đêm các cây xăng không còn mt git xăng nào! Anh em t lo liu..."! Ông ch tôi v nhà đón v con ông - ri tc tc chy ra khi Tnh. Khi xe chy qua cu DakbLa tôi quay đu nhìn li KonTum ln cui.
    
     Dòng sông DakbLa hin hòa êm vi nhng đám bp xanh tươi dc theo b sông Phương Hòa - Phương Qúy - đôi mt tôi cay xè và lòng tôi nng triũ! (Mc dù tôi không còn người thân - năm 1972 đã được di tn v làng tm cư Long Thành, sau đó đnh cư Long Khánh).

     Ph núi thơ mng ny - nơi tôi đã chôn cht mt thi tui nh vi biết bao thương nh: bn hc ngày xưa; bn chiến đu và nhng k nim tình yêu mt thi gn cht trong sut quãng thi gian hơn hai mươi năm!

     Pleiku im lìm như mt thành ph ma! Nghe nói B ch huy quân đoàn ri b Pleiku lúc 9 gi đêm hôm trước.

     Nhìn v hướng Phi Trường Cù Hanh nhng ct khói bc cao và nhng tiếng n...hình như không phi tiếng pháo kích ca Cng quân - tôi nghĩ vy...Xe chúng tôi chy vòng qua rp hát và r v hướng Phú Bn. Vì chúng tôi đã biết đường QL 19 đã b Cng quân chn my tun l trước.

     Đến Phú Bn tôi thy mt người M, có l là c vn cùng vi nhng người Lính VNCH bên cnh chiếc Trc Thăng, h nói chuyn vui v! Tôi c tưởng rng nơi đây vn còn yên tnh...Chúng tôi chy quanh co mt lúc là bt kp đoàn Quân,  Dân di tn ùn ùn kéo nhau qua Đèo.

     Tôi không biết Đèo ny tên gì, chúng tôi vượt đèo nhanh vì xe nh. Qua khi Đèo chng 3 hay 4 cây s, tôi thy đa hình bng phng, ch có c tranh và nhng lùm cây thp; không thy hình dng con đung 7B như thế nào! Nhìn ra xa nhng dãy núi cao nhp nhô tít tp chân tri.

     Hi còn hc sinh tôi nghe thy giáo ging vĐa Lý:" Tuy Hòa có đp nước Đng Cam do Người Pháp xây dng đng thi m con đường cũng t Tuy Hòa - Đng Cam - Cheo Reo, bây gi là Tnh Phú Bn đến PleiKu". Con đường 7B t năm 1954 đến 1975 không còn s dng. B bê lâu ngày mưa núi xói mòn, cây rng mc kín làm mt dng, nhng đon còn li thì đá dăm lm chm… c, gai mc xen ln - lúc thy lúc không nên rt khó đi. Trong khi đó đoàn xe Công Binh, xe Quân Đi ln nh và xe dân ch người, ch vt dng ước chng hơn c ngàn chiếc chưa k xe Honda gn máy.

     Xe Lính đi trước, xe dân theo sau chen ln dàn hàng ngang chy tìm du vết đường cũ mà tiến ti, bóp kèn tin tin, inh i. To ra cnh nghn đường chưa tng thy dưới ánh nng chói chang ca nhng ngày đu mùa hè. Mi người bơ ph, s hãi...người gìa, ph n, tr em - đói, khát kêu khóc!

     Nghn đường - nhích tng chút, tng chút..., có khi chy vài trăm mét li ngng - mt phn thì... lo âu không biết Cng quân có rượt theo hay ra chn đường! Còn nếu có pháo kích thì coi như chết tp th...! Xe nào hết xăng thì b xe xin quá giang xe khác. Tôi cũng trong tình trng đó...Xe khi đng nhiu ln hết bình c Quy, nếu còn xăng thì hút ra... bán - ri b xe. Không đi nh xe khác được thì đi b.

     Nhng cây cu st bt qua các con sui lâu ngày ván g mc hết còn li khung st hoen r... người đi b vin thành cu đi qua, còn xe thì tìm nhng ch thp, cũng may bây gi không phi là mùa mưa. Nhng chiếc xe Honda - Vespa – Suzuky -Yamaha len li chy trước, đến khi hết xăng  thì ch còn cách đy nó xung khe núi! Hàng trăm, hàng ngàn chiếc c thế mà vt - không thương tiếc, mi thy thm thía câu nói " B ca chy ly người!" mà không biết có thóat được không? Khi phía trước là núi cao, con đường 7B trong mơ. Còn phía sau Cng quân s đui kp và tàn sát bt c lúc nào!

     Cũng có người quay ngược tr li. Nhưng không ai khuyên ai mt li nào. Lý do ti sao tr li..?.

     Gn đến Cng Sơn rng rm và đèo dc nhiu. Xe Quân Đi h chy nhanh b xa xe dân, nhưng bù li là có đường mòn d đi và c thế chy theo. Khi đến mt cái dc cao dài khong chng 100 mét phía bên dưới là thung lũng cây rng rm rp. Xe đi nhiu nên to ra mt lp bt đt mn bi bay mù tri...Tài xế chy xe xung trước còn người thì mc qun áo nhiu vào ri lăn hay tut xung...cũng có try xước nhưng không đến ni b thương. 

     Nhìn cnh ny tôi nh khi đc Tam Quc Chí đon: " Đng Ngãi dn quân đi đường tc qua ngã Âm Bình vào đt Ba Thc tiêu dit u chúa Lưu Thin".

     Xe chy c chy còn nhng người đi b ghé vào Cng Sơn tìm mua thc ăn.Tôi cũng đi theo h. Đến nơi đã có mt s người đến trước. H mua gà nu cháo. Gi là "Tiu Khu" nhưng ch có vài con đường, nhà ca lp xp như min thôn quê.

     Được biết t lâu Cng Sơn b tách bit vi Tuy Hòa vì đường b Cng Quân hay chng đường và cu cng b đánh sp...Tôi thy người dân đây chng quan tâm gì v chuyn ti sao chúng tôi đến đây, h vn làm vic hng ngày ca h, tôi thy h phơi bánh tráng.Tôi đi li hi mua.

H nói:
   -Bánh tráng sn, không phi go, ăn được thì mua!"

Tôi nói:
   -Ăn được!

     Người ph n ly mt cái bánh còn ướt, nóng, trên lò chng lên cái bánh tráng nướng sn và gp li. Tôi tr tin quay ra và thy người con gái mc qun loe, tóc dài, cười tươi đi vô nhà. Hình như đây rt thanh bình thì phi...?

     Tôi may mn được mt chiếc xe "Land Rover" cho qúa giang. Chy quanh co trong rng chng hơn mt gi là đến mt bãi cát rng mênh mông vi nhng lùm cây lưa thưa ngang đu.

Tôi nghĩ:

     -chc đã đến b sông Ba?!

     Xe Quân Đi đng thành nhiu hàng dc theo b sông có c gia đình h, tiếp đến là xe dân. Nhìn bãi đu xe khng l- thy phát khiếp!


         NGÀY & ĐÊM THỨ NHẤT Ở BÊN BỜ SÔNG BA!

     Nhng git nng yếu t còn đng lai trên nhng tàn cây, đàn chim hình như không vi vàn bay v t, chc chúng ch xem bn người ny đến đây phá tan s yên tĩnh ca chúng chăng? Đúng thế!

     Dòng sông tuy mùa khô cn nước, nhưng lòng sông đon này vn còn sâu và rng chng 100 mét. Toán Công Binh bt đu làm cu phao qua sông. Tiếng máy n bơm hơi vào nhng cái phao; nhng thanh nhôm được kết ni li; nhng si cáp kéo ngang qua bên kia b. Công vic gp gáp, ánh đèn t chiếc xe GMC n máy pha sáng trưng, quang cnh nhn nhp như mt Công Trường!

     Mi người đ xô xung sông múc nước ung, tm...Trên b nhng đn khói bay lên bên cnh nhng chiếc xe, h nu ăn, nhưng đa phn ăn mì gói và bánh mì mang theo t lúc nhà. Sau mt ngày mt nhc h tìm ch ng. H ng trên xe; ng dưới gm xe; ng ngay trên cát. Tìm ch ng cũng vt v không ít, vì xe đu ln xn không có li đi.

     Qúa mt sau mt ngày vượt núi, tôi chui vào mt lùm cây và ng đến khuya. Có ai đó đp vào chân tôi - choàng dy...trong ánh sáng m m ca ánh sao đêm, tôi thy hai người ph n tay cm cái bình màu trng.Tôi hi các ch đi ly nước phi không? H nh tôi dn đi ra sông và các ch cũng cho biết là đoàn người phía sau còn rt đông.

     Đêm đu tiên tôi ng bên b sông Ba! Đêm rng nhưng không lnh, trên tri đy sao nhưng xem ra chng có ngôi sao may mn nào! Phía xa xa t hướng Phú Bn nhng viên đn la bay lên bu tri và nhng tia chp như sp có cơn dông. Tôi nghĩ chc đánh nhau - mà sao chng có nghe tiếng máy bay phn lc?

     Bu tri vn yên lng - yên lng đến khó hiu. Không có tiếng gà gáy. Có tiếng con nít khóc; tiếng v v d dành; tiếng hát ru nhè nhè ca người m...oan khc ti tình gì mà b nhà ca ra b sông Ba mà nm phơi sương, phơi nng...?

"Tui thơ ơi, tin bun t ngày m cho mang nng kiếp người!"

     Tôi đưa hai người ph n tr v ch ca h. Tri sp sáng, tôi ln mò ra sông. Toán Công Binh vn mit mài làm, tôi hy vng cu s xong trong ngày hôm nay!
            

NGÀY & ĐÊM THỨ HAI Ở BÊN BỜ SÔNG BA!

     Trời không có sương mù nên nhng ánh nng mt tri ri xung dòng nước chy l đ trong vt, thy cát bên dưới, tôi xung ra mt và nhìn qua bên kia b sông bng phng. Đng cát trng phau phau, xa xa là rng rm. Mi người cũng xung sông làm v sinh như tôi, con nít - có đa nhy xung tm trông cũng vui!

     Nhưng khi mt tri càng lên cao, cái nng càng gay gt... cng vi cát được đun nóng hng gi mà chng có bóng cây cao che mát. Nhng lùm cây thp ngang đu lưa thưa tri lá...hình như mùa xuân chưa h qua đây!

     Người ta tn dng tm "Poncho", mn. Căng ra t thành xe qua các lùm cây. Còn tiu và đi tiêu h gii quyết vn đ đó ngay ti ch. H không dám đi xa vì s có lnh di chuyn bt ng. Mà h cũng không dám đi xa, s lc vì bãi đu xe mênh mông mà không ngay hàng thng li mnh ai ny chen ln dành ch ưu tiên.

     Càng trưa cái nng Cao Nguyên mùa khô như thiêu cháy mt rng người và xe c gia hoang mc. Nhng người đàn ông vi vã chy xung sông ly nước và hp tp tr v lo cho ngươi nhà và bo v chút gia tài: Vàng, tin mang theo - trôm, cướp là chuyn thường xãy ra trong thi bui lon ly...

    Nhiu người say nng, trúng gió, xây xm, ói ma! Tiếng kêu co gió, xoa bóp, chm nước...inh i! Tiếng tr con khác sa đòi ăn và m hôi nh nhi. Ti nghip nhng người m qut không ngưng tay, ri chính nhng người m cũng kit sc và ngã gc, người cha cũng bơ ph mt mi.

     gia rng mà không có không khí trong lành đ th...Cát càng nóng càng bc mùi nước tiu, phân và thc ăn tha; cng vi mùi xăng du, m hôi do không được tm git...Không khí đc quánh, nng nc. Gió rng không thi hết mùi xú uế.

"Thượng Đế hi! Có thu cho Vit Nam ny..." !!!


     Tôi thy phía b sông giòng xe nhà binh nhúc nhích tng mét. Chc cu làm đã xong, trong lòng tôi mng r.Chy đến xem xe chy qua cu như thế nào? Đến nơi tôi không thy chiếc cu đâu c, nó chìm hn xung khi mt nước chng na mét bi sc nng ca chiếc xe GMC. Phía trước đu xe là hai người lính Công Binh đi hai bên dn đường, xe qua thì phía sau cu ni lên. Chm, nhưng ri cũng qua được phía bên kia!

     Tôi nghe có tiếng ai nói: C tiến đ như thế này, thì phi mt ba tháng s xe ny mi qua hết. Còn cây cu mong manh liu có chu ni s lượng xe khng l hay không? Và, Cng Quân không vi v gì rượt đui chúng ta - t chúng ta đói khát, bnh hon ri chết!

     Tôi còn nghe bàn tán xôn xao đâu đó là: "Tng Thng Nguyn Văn Thiu đã có kế hoch "Di Tn Chiến Thut" ra khi Cao Nguyên, nên chúng ta bình tĩnh ch đi...!" Tôi nghe và tôi cũng tin như thế tht! Bi vì c gung máy chiến tranh hùng hu mà không đ sc di tn hết s Quân,Dân này hay sao?

     Năm 1972 bng đường hàng không, dân hai Tnh KonTum & PleiKu chuyn đi sch đ li thành ph cho Quân Đi chiến đu và chiến thng! Tôi nhìn lên bu tri ánh nng chói chang, trong vt không gn tý mây, không thy bóng dáng chiếc máy bay nào như mi ngày. Và, h cũng như tôi kiên nhn ch đi ông Tng Thng Thiu đến cu hay mt phép mu nào t Thượng Đế...

     Nhng đoàn người chy sau, va mi ti tìm li xung sông múc nước và cho biết có đánh nhau khi qua đèo "Phng Hoàng hay Tu Na" gì đó, Lính BĐQ và dân chết b thương nhiu, ai chy thoát được thì đi tiếp ti đây,ai không thoát được thì quay tr li Cheo Reo. H cho biết thêm có người kêu gi quay v: "Hòa Bình ri đng chy theo bn Ngy na..."

     Bây gi là 5 gi chiu tin tc xu c tiếp tc lan truyn trong đám người Di Tn. Đã s, gi càng s hơn. Nhng khuôn mt bun thm hc hác, bây gi li càng lo lng và xen ln tht vng!

     Không ai bo ai nhng ánh mt đu nhìn v hướng Phú Bn, nhưng nào có thy gì đâu, còn phía Cng Sơn mt vài đn khói bc lên. Có l là khói bếp...!
    
     Nng chiu vn còn bn rn trên dãy Trường Sơn, không khí không còn nóng hm hp như bui trưa, nhng tm poncho, mn được tháo xung tri trên mt cát. H chun b ăn mt chút gì đó qua loa và ch đêm nay đến phiên xe mình qua sông.

     Tiếng tr con khóc và tiếng u ơ ca người m nha nha yếu t, có tiếng cu kinh và cũng có tiếng kêu tên ông Thiu ra chi tùm lum...Tôi tr li lùm cây cũ đêm hôm trước hòng tìm ch
ngã lưng, chiếc xe land Rover tôi đi nh vn còn nm đó. Lùm cây trơ tri không còn chiếc lá nào, mùi nước tiu xông lên nng nc, bng đói cn cào, hai ngày qua không có ht cơm trong bng.

     Tôi quay ra b sông và thy nhng người Lính đang ăn cơm sy - tôi xin và h cho tôi mt bch!

     Đêm nay tôi nm trên cát, đêm rng buông xung tht nhanh, nhìn chùm sao bc đu sáng lung linh, tôi nh m tôi LK. M ơi! M đâu biết rng đa con trai đc thân 25 tui ca m hai đêm nay nm bên b sông Ba!

               NGÀY THỨ BA Ở BÊN BỜ SÔNG BA!

       Mt, đói! Tôi ng vùi, khi git mình tnh dy -         xem gi mi hay đã hơn 2 gi sáng, nhìn v cu phao ánh đèn t chiếc xe GMC vn ri xung sông, nhưng không thy chiếc xe nào qua cu. Hình như cu hư?

     
   Tiếng búa, tiếng va chm st thép di đi trong đêm thanh vng...Nhìn v hướng Cheo Reo xa xa thy nhng ánh chp và nhng âm thanh như tiếng Đi Bác vng v. Đơn v chiến đu đi theo lnh di tn có nghĩa là người Lính mang theo v con. Ch có súng cá nhân, gp Cng Quân vướng viú làm sao chiến đu vi ha lc đch có súng hng nng và xe tăng! Vy tiếng súng vng v là ca ai? Tôi càng thêm lo lng...

     Bui sáng ngày th ba! Bình minh le lói phía chân tri nhưng không đem li nim hy vng đến cho mi người đang chc ch sang sông. Ni lo lng ln s hãi tht s căng thng trên tng khuôn mt bơ ph mt mi do thiếu ăn, thiếu ng...Mi 10 gi sáng nhưng ánh nng đã gay gt, cát nóng, mùi xú uế tích t nhng ngày hôm trước xông lên "Nng nàn" đến ngp th...

     Người ta xúm li săn sóc cho người ph n mang thai - "Ch y sinh!" - có người nói thế! Và tôi nghĩ: Xưa nay người ta nói: "Chết b, chết bi!" ch có ai nói: Sanh b, sanh bi đâu? Tri ơi! Sao em bé li ra đi trong lúc ny không biết na! Dòng sông Ba hin hòa nhưng cũng oan nghit ny chng kiến biết bao thm cnh...!

     Tôi đi ngược ra phía sau đ tìm xem trong đêm qua nhng người chy xung may ra có đng đi hay người quen biết. Tri! nhiu người b thương: Lính có, Dân có! B đêm qua trên đường có đánh nhau h? Tôi hi người mang áo Lính rách bươn. Người Lính không tr li mà nói: "Trong ngày hôm nay không thóat qua khi sông Ba thì thế nào Cng Quân - Sư Đoàn 320 đui kp, hoc nó pháo chúng ta chết hết"!

     Đoàn người mi đến sáng nay h không my quan tâm đến cu phao. H kéo nhau đi bc ra sau bãi xe và xuôi theo b sông tìm ch cn đ vượt. Ai ch c ch, ai đi b c tìm đường mà đi.

     Tôi cũng đi theo h. Lúc này đã 3 gi chiu, đi được chng mt cây s, thì mi người ht hong bi nhng tiếng n chát chúa phía bãi xe. Pháo Kích! Pháo Kích! Có người hét lên...Tôi kéo hai đa bé gia đình đi bên cnh nm xung. Tôi nghĩ Cng Quân pháo đui theo gây tang thương hong lan ch chưa chc đã đến.

     Tôi nghe tiếng Trc Thăng càng lúc càng gn. Thì ra chiếc Trc Thăng Hng Thp T hi sáng nay có bay đến và lượn đi lượn li bn năm vòng ri bay đi luôn! Không biết ti sao bay tr li? Nó đáp tht nhanh xung lùm c gia bãi cát, chong chóng vn quay...mt s người chy ào lên! Chiếc Trc Thăng vi vàn ct cánh nhưng qúa nng c chúi chuí hai ba ln, nhng cái túi xách quăng xung hết.

     Trc Thăng t t nhc mình lên mt cách khó nhc và người ta thy bên dưới mt người Ph N đeo tòn ten cái càng ca nó! Khi ly đ cao lướt qua lùm cây bên kia sông cũng là lúc người Ph N buông tay rơi t do xung đám rng!

     Có người làm Du Thánh! Ly Chúa tôi...! Người Ph n y chết hay b thương trong lúc ny, dù ai có lòng t bi đc đ đến my cũng đu “lc bt tòng tâm”, không th nào cu được - Phía trước sông ba phía sau đn thù!
     Tôi và hai đa bé tiếp tc đi, cha m nó mang đ đt lc lè theo sau. Đi được chng hai cây s tôi thy mt cái đp nước chn ngang, thp và nước chy xói mòn. Tôi đoán đây có l là cái dng còn li ca đp "Đng Cam" do người Pháp xây đã b lâu năm b nước xâm thc hư ha.

     Đon sông này cn, nước sâu khong đến đu gi. Hai bên là nhng bãi cát chen ln nhng lùm cây, màu cát trng cng vi nng chiu quyn vào nhau lung linh tuyt đp!

     Đã 5 gi chiu mi người "Dng Quân" nm xung cát nghĩ ngơi hít th không khí trong lành tht s ch không pha nng nc mùi xú uế như ch bãi xe. Tôi lang thang ra đng cát rng chng na sân bóng đá,nhìn v hướng Tuy Hòa xa xa. Tôi thy nhng đm đen, tưởng là đàn chim bui chiu bay v t.

     Nhưng không phi! Cái đm đen y càng lúc càng ln dn...Mt...Hai...Ba...Bn – năm – sáu - by -tám! Đó là nhng chiếc Trc Thăng "Chinook"! Mng qúa...Tôi hét lên: Có máy bay bà con ơi! Tôi ci áo lót trng cm nơi tay vy,.. vy...! liên tc... Sáu chiếc bay qua trên đu. Tôi tht vng! Nhưng đến  chiếc th 7 & 8 thì quay tr li và đáp xung.

     Lúc này bà con túa ra ùa lên nêm chc người và người trên hai chiếc Chinook. Bây gi tôi mi hiu ra, chính chiếc Trc Thăng Hng Thp T lúc sáng bay đến th sát và đã can thip đ có nhng chuyến cu vt nhân đo ny!

     Đêm nay và ngày mai...Đoàn quân "DI TN CHIN THUT" chc chn s đi din vi Sư Đoàn 320 thin
chiến ca Cng Quân...Và tôi đã khóc !!!

Tôi đã đi trên con đường 7B
- Nhớ - HTLP
 Bài trước:
Những đêm ngày di tản

Tìm kiếm Blog này